ХIебубкIар хIела хабар

Дус­мадли халкьлизиб хIурматличил у гьан­буршули ва ил лебталалра уркIбазиб заклизиб зубариван ухули кавлути ба­гьа­дуртира буибти саби дарганти-ургаб. Илдигъунтазибадли ГIямарла Бати­райла у бегI гьалаб гьанбушес вирар. Къиян­си ва адамтала гIямру кьиматагарси ман­зил­­лизив ил гIядатла адамтас ванзалис Бер­­хIиван хIяжатхIели, Кьудратла ВегIли вар­­хьибсири. ЛебгIеб ахъси даражала пагьмуличил сахаватли вегIварили.

ГIямарла Батирайли гIяхIгъабза че­вяхI­­ви­рули, усалти балтIули, сари лертиван гIямру сипатдирули, дигай дихьибти гIеббурцули, чизивадалра ва селизивадалра уруххIейрули далайикIусири. Далайра ибхIели, сунени хIябкубти цаладирхъули, жага­ли чугурра бяхъили, урхI­ме­шуахIенси тIамаличил гIялам гIяшикьбирули. Хьунчабала иличи гьимидулхъутири чула хьунри иличи гIяшикьбирухIели, давлачебтас ил хIейгахъи мискинти гIеббурцухIели. Амма гIядатла адамтас ил чула гIямру жагадируси пасихIкар шягIир сайри. Далай белчIалли унц белгьахъес иличи гIякIа чебуршухIели, адамтани гIякIалис унцра асили далайикIахъусири. Илдигъунти баянти хIедалуси дагъистанлан хIергар, сенахIенну ГIямарла Батирайла гIямрула ва творчествола бетуцуни биштIахIейчирадли дубурлантани дяркъурти сари. Илала далуйти Дубуртар Улкала вакилтани уркIи­ли­чир далути сари. СенахIенну илди чула пикруми-кьасани иргъахъути, дигай дихьибтас зягIипсилис дарманван хIя­жатти, гIяхIгъубзни уркIи­чеб­бирути сари.
ГIямарла Батирай творчестволизивцун ахIенри гьалавяхI арякьунси, ил дебали гIякьлучевси, пагьмучевси, адам сайри. Илала ца назму чумал жузлизибад цалабикибси томлизи булхъуси саби викIалра хатIа бетхIерар. ПахрухIебарес хIебирар ил чула шилизив акIубти хIурхъантани, даргантани ва абзурли дубурлантани илгъуна урхIмешуахIенси далайчичи.
Батирайли далай белчIай­чира, гьайгьай, дарганти-ургаб бурги далайла устни, наз­мурти цаладирхъянти, халкьла анцIкьи-децI­личила бахълизи балахъанти, амма ил­дигъунтачила баянти нушачи даили ахIен. СенахIенну итхIели пагьмукартачила баян­ти цаладирхъути хIебурги. ХIебиалли, Ба­тирай сунес гьалабти шягIирталара иш­хIели лебталалра ургабси твор­честволи ва­ракьбарибси па­сихI­дешла гумили ветаур­ли сай.
Гьайгьай, дургар или­ни халкьла мухI­ли­ла пагьмула шалуби пайдаладарибти бар­­кьудлумира. Илгъуна далил чи­лил­ра белгибаресра хIейрар. Ам­ма сунела зур­баси пагьмула кумекличил адамтала гIям­ру лертиван сипатдирес ва илала лерилра шалуби чедиахъес имканбакIиб илис. Ила­ла илгъуна чебяхIси творчестволигу иш­бархIира даргалацунра ахIи, Да­гъис­танна лерилра миллатунала далайчиби ва поэтуни гьалабяхI бикути.
Ил ванзала ур­кIи­лабадли башуси даимлис адамти шарабли бужахъусигъуна творчествола умуси урунж сайри. Ил гьаннала гIергъира даршдусмазивра хъумхIертурли калниличи вирхес вирар. Пагьмуливяхъибси далайчис яра поэтлис адамтани Батирай сай или ирули бирар. Иличивли ил уркIичеввирули ва гьалавяхI укьяхъес кумекбирули. Бархьси саби, Дагъистаннизиб ил поэтла хIурматлис Батирай ибси у бихьибтира камли ахIен.
Дила пикри хIясибли, Да­гъис­­таннизив илгъуна поэт-да­луйти дучIан акIубси хIергар гьан­налаув. Бархьси саби, кIа­рахъала Мя­хI­муд, лезгибала Етим Эмин, къумукъла Ирчи Къазакъ ва цархIилтира леб. Гъай агарли илдала пагьмуртанира ур­кIи ясир­бурцули саби. Амма ГIя­мар­ла Батирайлаван гьарра шаликарси пагьму дунъяличибти поэтуни-далайчибалара хIе­бургар или гьанбикесли саби. Урус­ла ва дунъяла цархIилти улкнала шягIиртас бучIес-лукIес ва цархIил шайчиб гьалабяхI башес имканти халатири, амма дубурла гьарахъси шилизив илцад халкьлис дигуси ва дусмадли хъумхIертуси поэт акIни пахрубареси анцIбукь саби.
Ишдуслизив даргала поэзияла классик ГIямарла Батирай акIубхIейчирадли 205 дус диркули сари. Илгъуна мягIничебси анцIбукьличил бархбасахъи, даргантани дурадуркIути далдуцунира дахъал сари.
БурахIелли, илдигъунти далдуцунас бехIбихьудли бетаурли, Сергокъалала районна библиотекализиб гьалабван дебали жагаси шадлихъ дураберкIиб. Ила цалабикиб республикала декIар-декIарти организациябазиб бузути хIянчизарти, поэтуни, писательти, журналистуни, школабала бучIанти, дурхIнала унхъразибадти биштIати, библиотекабала хIянчизарти, поэтла поэзияла хIурматбиранти ва цархIилти хIурматла гIяхIли.
Балбуц бузахъулри библиотекала хIянчизартани.
Дарган девла пергер устачила чула пикруми дурули, гъайбухъун поэт Ильяс Идзиев, Р.ХIямзатовла уличилси республикала Миллатла библиотекала хIянчизар Салимат ХIяжиева, иш белкIла автор, РАН-на ДНЦ-ла ХI.ЦIадасала уличилси институтла хIянчизар Хизри Юсупов, журналист Улахъай Улахъаев, МяхIячкъала шагьарла собраниела депутат ГIялигъалбецI ХIусенов, ГIяймаумахьила шилизирадси Индира ХанбяхIяндова ва цархIилтира.
Цалабикибтас илдани гьанналаур халкьли камли далути поэтличила баянти гьаладихьес къайгъибирулри. Илала тухумтачила ва унрубачила гьести гIямрула адамтани дурути гьандиркахъулри, поэтлис назмурти багъишладирулри.
Шадлихъ жагабирулри даргала пагьмучебти далайчибанира. ГIямарла Батирайла назмурти пайдаладарили, далуйти делчIун МяхIяммад Лукьмановли, Салимат Шагьмандаровани, Гьидаят МяхIяммадовани. Поэтла назмурти делчIун ГIямарла Батирайла уличилси театрла гIяртист Минатуллагь ХIусеновли, школабала бучIантани ва дурхIнала унхърала биштIатани.
Балбуцла ахирличир цалабикибтас баркалла балахъули гъайрухъун библиотекала директор З.ГIямарова.
БелкI таманбарес дигулра ГIя­марла Батирайлис хасдарибти ишди тугъачил:
Дагъиста дубуртачи
БерхIи булхъули лебай,
ГIялам халкьла уркIбазиб
ЗайбикIар хIела далай.

Даргала майдунтачир
ДухъуцадхIи вава-кьар,
Тарихла табтуртазиб
ХIебубкIар хIела хабар.

ХьанцI дарайла заклизир
РурхIуцадхIи зурхIябти,
Тикрардиру гIяшикьта
Батирайла хIябкубти.

ХIедулъа заманали
Някьиш хIела пагьмула,
Жагадиру илдани
Шадлихъуни жагьтала.

Савли шалда аурли
ГьаввикIуд дубуртачи,
Мар уркIила саламти
Дурхьули даргантачи.

Дигай дегъдиубхIели
ДуртIид шигIрула шараб,
КарцIай цIябдиубхIели
Улкахъид нурла чирагъ.

ХIебиуб хIела далай
БячIес юзбашибани,
Зайлизиб даршдусмала
Чебихур ишбархIира.

Дигай черяхIдирули,
БучIа ил гIяшикьтани,
Дунъя зайбикIахъули,
ГIебису арцантани.