ИшбархIи дебали челукьути масъултазибад цали бетаурли саби дарган мез мяхIкамдирнила ва гьаладяхI дашахънила масъала.
Школала бучIантала нешла мезличи секьяйдали диги акIахъес вирарал, илди бегIлара дигути мезли детаахъес багьандан се барес гIягIнилил багьес кьасбарира Къаякентла районна Дружбала урга даражала школализир 25 дус рузуси нешла мезла ва литературала мугIяллим БяхIмудова ПатIимат МяхIяммадовначилси ихтилатлизиб. Иличил бетаурси ихтилат хIушабра гьалабирхьулра.
— ПатIимат МяхIяммадовна, хIела пикрили, дурхIнази дарган мез ункъли дагьахъес секьяйдали вирара?
— Нешла мез мяхIкамдарни ва илди дагьни гьарилла чебла саби. Мез миллатлашалси культурала, гIядатунала ва тарихла хьулчи сари. Эгер дарган мез детахъалли,халкьли илди хъумарталли, халкьла культурара тарихра деткайхъути сари. Мез агарли миллатра мицIирли кавлуси ахIен. Гъайла къантIа, мез агарли адам хIериэс хIейрар, ил багьандан нушани декIар-декIарти тяхIяр-кьяйда пайдаладарили, дурхIнази нешла мез дагьахъес къайгъибирулра. ДурхIнас имцIали дигахъули бирар хIязла тяхIярли дурабуркIуси дарс.
— ИшхIелла замана дарган мез руркънилис се диргалабулхъули, сегъунти гьалабизуни дакIудулхъули ил шайчир?
— БегIлара халаси урехи шила адамти шагьуртази гечбирни саби. Шагьурти халадикIули сари, шими биалли – дацIкадулхъули. Бахъалгъунти адамтас нешла мезван ахIи, дурала улкала мез дяркъес дигули саби. Школализи башути дурхIнала бегIти булан, «нушаб дарган мез гIягIнили ахIен» или бикIули саби. Жагьилтасра нешла мез руркъес дигули ахIен. Школабазирра дусличи-дус нешла мезлис декIардарибти сягIятунала кьадар камбирули саби. ЖумягIлизиб дурабуркIуси ца сягIятла духIнар дурхIнази нешла мез дагьахъес къиянбулхъули саби.
— Сегъунти далдуцуни дурадеркIес хIяжатлив дурхIнази нешла мез дагьахъес багьандан?
— БегIлара гьалар школабазир нешла мезлис декIардарибти сягIятунала кьадар имцIабарес, дурхIни жузачил, чебаъла ваяхIличил, хIяжатти приложениебачил гIеббуцес чебиркур. Ил шайчиб халаси кумек гIеббаахъес бири жамигIятла цалабяхъунани ва культура гIеббурцутани.
— Нешла мез руркънилизиб хъалибаргла кьадри сегъуна саби?
— Гьайгьайрагу, ил шайчиб хъалибаргла кьадри халаси саби. Эгер хъулиб бегIти дарган мезличил гъайбикIалли, дурхIнира илдачи бурсибирар. БегIтани дурхIнази миллатла гIядатуни, культура дагьахъес чебси саби. Нешла мезличи диги акIахъес багьандан, дурсрачиб дурхIнани багьурси, сагаси секIайчила бегIтазира бурахъес маслигIятбирули рирус. Иличибли дурхIналара бегIталара ургаб хасси бархбас алкIули бирар. Ил сабухъчебси тяхIяр саби.
— Дарган мез мяхIкамдарес багьандан гьарил адамли се барес вирара?
— Гьарил адамлис сунечивад вехIихьес чебиркур: хъалибарглизив нешла мезличил ахIи, цархIил мезли гъайхIейкIес, халкьла гIядатуначил дурхIни тянишбарес, дарган мезлис хасдарибти далдуцуначир бутIакьяндеш дирес. Ил тяхIярли нешла мез мяхIкамдирнилашалси бузерилизи бахъал адамти битIакIес вирар.
Дарган мез мицIирли кавлан, нуша нешла мезличил гъайдикIули лералцадхIи. ДурхIнази бяркъра нешла мезличил гъайвикIули касахъес хIяжатси саби.
Карина БяхIмудова