ДурхIнала уркIбачи умхьу баргибти

ДурхIни разитили хала­биъни чулара, нуша бегI­талара халаси талихI саби. ДурхIни арали ва шадли би­а­хъес бегIтани селра мяштI­хIе­биру. Илдас дигуси секIал барес, дурхIнази гIяхIси багьуди касахъес, кагибси бяркъ бедес, дуги-хIери хIеили, чула арадеш мяхI­камхIебирули бузути бегI­ти бахъал са­би.
Нуша диштIали дирухIели, хала бегI­тачил халаси замана буркIира, ил­дани нушаб дахъал гIякьлуми, духути хабурти дури, кьулгьу-алхIям да­­гьа­хъес бажардилизиб бири. Нуша би­зити берклумачил дахес, вайси хIе­бирахъес гъазализиб бири. ХIябра гIяхI­ти дири риш­тIа­хIе­лила гIям­ру хала бегIтала ва бегI­тала мякь­лар­хIели. Илдала хъарбаркьунира дарили, рурсбачил хIяз-хIузлизир бурхIни ар­да­шу­хIели.
Дила дурхIначибад биалли, ха­ла бегIти дебали гьарахъли саби. Де­бали хIейгукъира, бара кIел дус биуб­хIели, нуни рурсби дурхIнала анхълизи бедира.
ДурхIнала унхъразибти хIянчи­зар­тани биштIати зигарбирнила, ил­ди инжитбирнила хабурти цар­хIил­тазирад дикьули, ну набчи гIяйибта риркьулри, халаван баайчи хIегили риасри или. Амма шагьарлизив хIерирухIели, хIянчила хIевашулира гIямал бетарули ахIен. ХIера, иш белкIлизиб наб гьанбушес дигулра дила рурсбала воспитательницаби Майганат ХIясанкьадиевна, Хадижат ГIябдулвяхIидовна, Салимат Мя­хIяммадовна, Лиана МяхIям­мад­хIя­жиевна, Пирдауз МяхIям­мадовна ва Зарема Арсланбековна. Аллагьлизи деза биаб, илди дебали гIяхIти воспитательтили уббухъун. Нуни лебтасалра халаси баркалла балахъулра.
ИшбархIи, республикала программа хIясибли бузуси Избербаш шагьарла цаибил дурхIнала анхълизиб, дила риштIалгъуна рурси рашуси, «Непоседы» бикIуси дурхI­нала кьукьяличил бузули леб МяхIяммадова Пирдауз МяхIям­ма­довна ва Идрисова Зарема Арсланбековна. Илдачила газета бучIантазира багьахъес дигулра.
Пирдауз МяхIяммадовна Даха­даев­­ла районна Меусишала шилизир акIуб­си сари. Илала ца урши ва ца рурси леб, сунела хъалибаргличил Избербаш­лизир хIер­карирули сари. Пирдауз Мя­хIям­­­мадов­начила дила халаси рур­сили (3-4 дус риубхIелил) лебил узи-уршилизи, сунела зилантази ха­бурти дурутири. Илала хабурти дикьу­хIели, риштIаси рурсила педагогличи диги, хIурмат чедиули, нушанира ил дебали гъамси адамван чериусири. БегIтасра дархли тамашадизести, хIяздухъи, нушанира бутIакьяндеш дарести дурсри дирар П.МяхIяммадовнала. Нушала халаси­гъуна рурси рашуси кьукьяличил рузу­хIели, гьар бархIи биш­тIатази се-биалра сагаси багьахъес, дарс хъумхIертахъес, хъу­лира сегъу­на-биалра хIянчи хъар­бирули рири илини. Рахъ разириуб­рагу дила риштIаси рурсилисра илала группализи рукьес кьадарбиубхIели.


Идрисова Зарема Арсланбековнанира хъярхъли дурхIнала ва илдала нешанала диги-хIурмат сархиб. Зарема Арсланбековна Сергокъалала районна Мурегала шилизир акIубси сари. Илала хIябал пергер урши ва ца рурси леб. Сунела хъалибаргра гьарра шайчибад гIягIниси тяхIярли бекIбирули, биштIати дурхI­начилра жавабкардешличил, мал­хIямдешличил рузес дигира, сабур­ра дургнилис баркалла биаб сунес.
Гьачам, ил анхълизир рузуси дила унрани:
— ХIела дурхIнас кьадар­би­уб­­­ти гIяхI­ти воспитательти саби. Че­­­ба­ад­ри хIуни сегъунти малхIям­деш­­личил ил­ди гъай­бикIулил дурхI­нази. ХIерила бу­ки гIер­гъи, гьанкI ахъа­хъес дурхIни ка­бил­хьа­хъу­хIели, неш­ли сунела ахIерси дурхIя кьяйда, жагаси лайла белчIиригу хIушала биш­тIати бускалъахъутилра, — или буриб­сири.
«МалхIямдеш дуртIухIели бегI гьа­лаб цугбикибти» — ибти дугьби дал­диркур ишди воспитательницабачи. Илис биэс, дила биштIатасра дурхI­нала анхълизи башес дебали дигахъуси. Илдала группализи башути дурхI­­нала бегIтазибадра нуни се­гъу­­­налра вайси гъай бакьибси ахIен. ПасихIкарти, гIякьлучебти адам­тицун бирар илкьяйда бузути, илдугъун­ти саби нушала воспитательницабира.
ХIукуматла хIянчизартазирад тIа­­лаб­­дирути дахъал диалра, нушала воспитательти, кагъуртира бекI­дарили, дурхIначилра ункъли бузес балкьарули саби. Илдани жагали далкьаахъурти далдуцуни дурадуркIу, гьарил байрамлис хасдарили.
Газетализи макьала хIядурбарес пикририкIуси замана, нуни Зарема Арсланбековнази ца суал хьарбаира:
— Сен-сен ­бажардидиркутира хIу­­ша илцад жагали биштIати дурхI­­ни далуйтачил, делхъаначил, сцен­­­кабачил гьар байрамличи хIя­дур­­бирес? Азбарлизи хIяз­бара­хъесра дурайули, хIябалра аргъ бер­ке­си­лира балхули, хIерила гьанкI­­ра ихъа­хъули, калунси камси за­ма­нала духI­нар секьяйда далкьарутира хIу­ша?
— ДурхIначира, вегIла хIян­чи­­­­­ли­­чира диги диалли, багьла-багь­лали лерил секIал детарули сари. Басират, хIуни хъуммартид нушала сарерхурси духуси кумекчи лерни. Савли ракIили бархIи ахъайчи Рукьиятли лерил дирутазир нуша гIердурцутира, ил нушала кумекчи сари. Сунела бирусиличи дебали чекаризурси, дурхIначил ва халатачил ралгунси Рукьиятличи нуша дахъ ра­зилирагу.
ХIераягу, кумекчилара сегъуна халаси кьадри лебли буилил. Нушала дурхIначил дахъал хIянчи дирули руилигу Рукьият Кьурбановнани. Аллагьли сарира, сунела уршира талихIчебли хIербараб!
Илцад жавабкардешличил бузути адамтала дахъал Грамотаби ва Баркаллала кагъуртира лернили­чи рирхулра. Илдази макьала лукI­ниличила нуни хIебагьахъурра.
Мурталра разити, малхIямти дяхIличилти, адамлис гIяхIдеш барес къалабати, биштIатала уркIби ху­мархIедиахъес чекабизурти, дурхI­­­нас гIяхIси бяркъ ва багьуди бе­дес бажардиличил бузути, нушала Пирдауз МяхIяммадовнас, За­­рема Арсланбековнас ва Ру­кьият Кьурбановнас уркIи-ур­кIи­лабад баркалла балахъулра. Чус­ра, хъалибаргунасра чIу­ма­си арадеш, разидеш, бара­кат ва талихIчебси челябкьла диуб­ли дигулра. ХIянчилизир ва гIямрулизир гьарбизуни ва сар­хибдешуни дираб!

Басират ХIяжимурадова