30 дус – гьалмагъдеш багьандан

Майла ахирличиб Екатеринбурглизиб ДР-ла Правительствола вакил ХIяжи ГIябдулкаримовли, Уралла халкьлис ва дагъистанлантас «Дагъиста культурала центр»-лис сагаси юрт абхьниличибли, сунела 60 дус виънила юбилей дураберкIиб.

Дагъиста культурала центрли, РФ-ла оборонала Министерстволи матъал бедибси, Екатеринбургла дайлабси, гьаннала тIалабуначи балбикибси юртлизи гечбиънила ва саби бузухIейчирад 30 дус дикнила шадлихъ дураберкIиб. Ил патриот бяркъ бедлугнила шайчиб гIярмияличил барх бузнила, ХI.ГIябдулкаримовла командаличи игьдибар бихьнила ва илала баркьуди чихъли кьиматлабарнила анцIбукь саби.

Шадлихъла балбуцличир пачалихъла хIукуматла органтала, Свердловскла областьла губернаторла бухIнабси политикала департаментла, динна, Росгвардияла Уралла округла вакилтани, Свердловскла областьла ЖамигIятла Палатала ва Екатеринбургла депутатунани ва цархIилтанира бутIакьяндеш дариб.

Уралла халкьли халаси разидешличил дагъистанланти кьабулбариб, хаслира бегIлара гьалабси яргализир, Россияла Игит НурмяхIяммад ХIяжимяхIяммадовла неш Сапижат Мазаева.

«ХIурматла гьалмагъуни, Россияла оборонала Министерстволи декIарбарибси ишгъуна жагаси юртлизир цаладикниличи разилира.

Дагъиста культурала центр цаван пикрибикIути адамти цалабиркуси мер саби. Багьудира бяркъра жагьси наслулизир ВатIайчи диги адилкьнилис ва илала гьалар жавабкардеш дихнилис хьулчили детаурли сари.

Иш юрт дагъистанлантаницунра ахIи, Свердловскла областьлизиб хIербирути миллатунала вакилтанира  дурабуркIуси жамигIятла хIянчила цахIнабси центрли бетарар», — викIи генерал-полковник Владимир Чиркин, цалабикибтачи саламла дугьбачил дугьаизурли.

«ХIушала организацияли багьудлуми тIинтIдирнила хIекьлизиб, патриот бяркъ бедлугнила шайчиб мекелли халаси хIянчи дурабуркIули саби. Буралли, ил хIянчи хIушани чебетаибдешличил бирулра. Центрли нушала регионнизибти лерилра миллатунала вакилти цаличил ца уржили хIербирахъес икьалабирули саби. Даширая, цали ца гIердурцехIе», — рикIи Свердловскла областьлизирси адамла ихтиюртала шайчирси вакил Татьяна Мерзлякова. Илини центрлис Дагъиста халкьла поэтесса Фазу ГIялиевала жуз савгъатбариб.

Балбуцличиб ХI.ГIябдулкаримовли гIяхIлази Средний Ураллизир мерладиубти Дагъиста жамигIятла организациябала 30 дусла хIянчурбала суратуначилси тарихла бяхI чебаахъиб.

Россияла Игитуни-дагъистанлантала – СВО-ла бутIакьянчибала хIурматлис ва илди гьанбиркахънилис хасбарибси, улкала Президент В.Путинна «… ну булеги, ну дагъистанлан сайра …» ибти дугьбачилси бяхIра абхьиб. Ил абхьиб Россияла Игит Сергей Воронинни ва Сапижат Мазаевани.

Центрлизир Дагъиста миллатунала мезла дурсри кадирхьес, Уралла зяхIматчибачила ва машгьурти дагъистанлантачила лекцияби дурадуркIес, илкьяйдали динани ва миллатуни-ургарти бархбасуни дебадирниличи дяхIчиаибти далдуцунира дурадуркIес пикрибарили саби.

«Дила шайзибад лебилра екатеринбурглантас ва ураллантас халаси баркалла багьахъес дигулра. ХIушани дагъистанланти хIурмат-кьиматличил, уркIила ванадешличил гьалабирхьни чебаэсли саби. Нуша цаличил ца гъамти диъни ва цали ца гIердурцни нуни чуйнара аргъилра. ДецI-шишимтира разидешра нушани дарх дуртIулра», — рикIи Сапижат Мазаева.

Свердловскла областьличил цIацIали бархбасунти хIурматла дагъистанлантала суратуначилси бяхIли лебтачилра асарбариб. Илдазивадси ХIяжи ГIябдулкаримовличила саби наб бурес дигуси.

ХIяжи Гаирбегович ГIябдулкаримов Ураллизив машгьурси гIилмула ва жамигIятла хIяракатчи, чеветаибси, бархьдеш дигахъуси, кумекла някъ гьабатес мурталра хIядурси, гIякьлу-дагьрилизив хIекьли гьалавяхI арякьунси, сунела биштIаси ВатIан ва Россия дигахъуси адам сай. ХIера, илди къиликъунани ил  гьалавяхI вашахъес ва кIелра регионна ургарти  гьалмагъдешла бархбасуни дебадирахънилизиб бузуси команда акIахъес имканбакIиб. ХI.ГIябдулкаримовла гIяхIдешличибли саби Екатеринбург – МяхIячкъала авиарейс акIахъес имканбакIибсира. ИшбархIи узидешла регионтази урцути самолётунани жумягIла духIнар 14 рейс дирули сари ва, гIяхIцад туристунас Дагъистайзи архIяли башес имканбикIули саби.

Илкьяйдали узидешла регионти Дагъистан ва Свердловскла область гIилмула, бизнесла, культурала, вачарла, экономикала, социальный бяхIчибизла ва цархIилти баркьудлумазир гьаладяхI дашахънила хIекьлизирти вягIдурти дилгьнилизи ХI.ГIябдулкаримовли белгиси пай кабихьниличилара хъумартес асухIебирар. Регионти-ургарти бархбасуни кадизахънилизи Дагъиста БекI Сергей ГIялимовичли ва Свердловскла областьла губернатор Евгений Владимировичли кабихьибси пайла мягIничебдешличила аргъахъиб ХIяжи Гаирбеговичли.

Иличила къантIти баянти: ХIяжи Гаирбегович студентдешла дусмазивал белчIудила, бухъя-зегъала, жигарчевси адам виънила шайчив, илкьяйдали гьуни чебиахъуси адам сайливанра Екатеринбурглизив гIибратлис урусири. Иличил бархбасахъи, 90 ибти дусмала бехIбихьудлизиб бегIла гьалаб «Дагъиста культурала цалабяхъ» бикIуси Свердловскла регионна жамигIятла организация акIахъуб ва илала председательли калун. 1998 ибил дуслизиб баягъи ил организация регионти-ургабси жамигIятла ассоциация бетаахъур, Россияла 23 регионнизир Дагъиста халкьла культурабала центрти дархдяхъни багьандан. Ил улкализибра цайли цаси, Дагъиста культурабала центртазибадли бегIла гьалаб ЮНЕСКО-лизи каберхурси ассоциацияли бетаур. 1998 ибил дуслизиб «Халаси Кавказ» бикIуси Свердловскла регионна жамигIятла ассоциация акIахъуб, суненира Свердловскла областьлизиб хIербирути кавказлантала жамигIятла организацияби дархдяхъибси.

2000-ибил дуслизив ХI.ГIябдулкаримов Северный Кавказлизир адамла ихтиюрти дуънила хIекьлизиб ахтарди дурабуркIахъес акIахъубси Миллатла жамигIятла комиссияла шайчибси бузерила кьукьяла председательли викIибсири. 2002-ибил дуслизив Свердловскла областьла миллатунала къуллукъунала шайчибси насихIятчибала Советла член, илкьяйдали ил Советла гьалабси миллатла-культурала къуллукъунала шайчибси экспертунала кьукьялара член ветаур. 2003-ибил дуслизив «О противодействии экстремисткой деятельности» бикIуси Федеральный закон кьабулбируси  практика дурабуркIнила шайчибси РФ-ла ФС-ла ГД-ла законти дурайънила шайчибси Комитетла бузерила кьукьяла член ветаур.

Сунела багьудлуми мурхьдирули ХI.ГIябдулкаримовли 2004-ибил дуслизиб Уралла университетлизиб социалогиялашалти гIилмуртала кандидатла диссертация кабизахъур, кIинайс, 2008-ибил дуслизиб, докторла диссертацияра защититьбариб. Илини миллатла масъултала черкад гIяхIцад гIилмула хIянчи дураиб, сарира пачалихъла ва жамигIятла хIяракатчибас дебали багаладирути.

ХIяжи Гаирбеговичла 30 дусла бузери халкьани-ургарти бархбасуни дебадирахъниличи бяхIчиаибси биъни Свердловскла областьлизибцунра ахIи, илала дурабра балуси саби. Илини сунела 30 дусла гIямру Дагъистайс ва дагъистанлантас гIяхIдешлис узули харждариб.

Центр ибхьнила дазурбазиб Россияла Игит Н.ХIяжимяхIяммадовла неш Сапижат Мазаевани булугунала мезла дарсра дураберкIиб. Балбуцличир Дагъиста миллатунала мезаначил назмурти делчIун. Центрлизиб гьарли-марти гьалмагъдешла аги кабизурлири, чисалра илабад арбукьес дигули ахIенри.

Балбуцла ахирличиб ХIяжи ГIябдулкаримовли цалабикибтас халаси баркалла багьахъур.

Макьала ахирличи биркахъули, нуша декIар-декIарти мезаначил гъайдикIули хьалли, цаличил ца далгунти, цала цали иргъути, цадехI пикруми-хIераначилти, мурадуначилти адамти сарра или бурес дигулра. Регионти, миллатуни ва динани-ургар гьалмагъдешла бархбасуни кадизахънили Россия гьалабяхI башахъу. Нушала улкализир илдигъунти центрти дахъдикIуцад, Россияра чIумабикIар, нушала гIямрула шуртIрира гIяхIдулхъан, культурара давлачеббирар.

Юлия Корнеева, тIабигIят пайдалабирнила ва ванзала-берк-бержла масанала политикала шайчибси Федерацияла Советла Комитетла гьалабси экспертунала советла член