…Чумал бархIи гьалар районна газетала редакциялизи рухIнарухъун районна музейла директор Зубалжат Мирзаева. Зубалжат редакциялизи гьаман арицIуси адам сари эс хIерирус, сенахIенну илала заманара лебси ахIен зумали иша рашес. Ил багьандан бурги З.Мирзаева нушачи ракIни редакциялизир дузутас, биштIаси биалра байрамличи шуркабулхъуси!
УркIи-хIял гIяхIси, шалати, цархIилти разибиэсти пикрумира баркьудира сунезир лерси, уркIилизир гьими-кьяс агарси, гапвареси чи левал хIисабварили, иличила гIяхIси гъай бурес гьалакси, къантIли буралли, «бахъал-бахъал биалри ишдигъунти адамти!» – или гьанбиркахъуси адам сари Зубалжат ХIусейновна.
Музейла директорла хIянчи – ил саби халати жавабкардеш, жигарчебдеш, диги ва адамтачил уржили валикес бални тIалабдируси. Гьарил-декIар ил къуллукъличив бажардихIеркур, масала: ишбархIи – Ахъуша, жагIял – Кумух, гIур – МяхIячкъала, Хунзах, Лаваша, ЦIумада…
Чуйна архIя дураберкIес гIягIнибиркули республикала музейла, Министерствола ва районна культурала хIянчизартачил барх Дагъиста дурарти мер-мусаличи!
ИлхIелира – архIя дураберкIнилизибцун ахIенгу анцIбукь: хIяжатси саби аркьуси мерличи духес музейлизирти ваяхI ва хIербикIутас гIяхIдизесли гьаладихьесра.
Шимазирад дучили, къулайси агиличи душили, музейлизи кадихьесли гIягIниахълуми далкьаахъес багьандан сецад хIянчи дарес хIяжатли.
– Районна музейлис Загьидат МяхIяммадовала у бихьес пикри лебси саби. Ил анцIбукьлис багъишлабарибси шадлихъ дураберкIес кьас саби, иншааллагь, майличиб – сари акIубси бархIи – майла 15-личиб. ДакIирая хIушара! – иб Зубалжатли.
– ХIябилра гIяхIси кьас леб! – ира. – ДакIес къайгъибирехIе илгъуна гIяхIси анцIбукьличи!
Гьанрикаб, сегъуна гIяхIси адам ририл Загьидат МяхIяммадова – Ахъушала районна фольклорла хабардерхурси ансамбльлис хьулчи кабихьибси, районнизибад бегI гьалаб «ДАССР-ла культурала рурибси хIянчизар» ибси у касибси, пергер, гIякьлучерси хьунул адам.
Загьидат МяхIяммадовагъуна сабурла, яхIла, цархIилтачила къайгънала регI адам сарри Зубалжатла неш ГIябидат ГIяндиевара.
Зубалжатлизи минадиубли сари нешлизирад сабурра, яхIра, адамтачи дигира, хIянчила устадешра. Илизиб бегIлара гIяхIси – цархIилтачи хIурматличил хIеррикIес бални. Зубалжатли сеналра балхIебикибси гъай хIебуру. Илизиб саби адамдешла даража, культурала ахъдеш ва баркьудила жагадеш.
Дигахъу цархIилти гапбарес, цархIилтани бируси чебаили, илдачила багьахъес. Иш гьакIлисра республикализиб баркаллаличил бузути Ахъушала районнизибадти тухтуртачила буриб ва тиладибариб илдачила газетализи белкIахъес: Илди саби Ахъушабадти Шамил ДаудхIяжиевич, Шамил БяхIяндхIяжиевич, Сакинат НухIкьадиевна, Наталья Нуцалхановна, сирхIян СултIанов МяхIяммад ХIясанович.
– ДелкIеная гIяхIти гъай Усишавадси скульптор Шамил КанайхIяжиевличила, бутран художник Зулкьарнай Рабадановличила, – илала кIелра уршира художникуни саби, – иб Зубалжатли.
Зубалжатлис сунечила гапла гъай хIейгахъу. Амма гьанхIебушес лайикьли ахIен илала къайгъиличил районна музейлизир дурадуркIути гьунибаънибачила, сарира гьарил мягIничебси анцIбукьлис багъишладарибти.
Илдазиб бутIакьяндеш дирули саби учреждениебала ва организациябала хIянчизартани, ЧебяхIси ВатIа дергъла ва СВО-ла бутIакьянчибала насаб-тухумлизибадти адамтани. Гьариллис гIяхIси гъай бурес балуси Зубалжатли бакIибти баркалла бикIахъули гьуниббалтули рирар.
…Ва, хIерая, гьалабван районна музейлизиб бетерхур нуни сунечила чедиб гьанбушибси Загьидат МяхIяммадовас хасбарибси суратунала выставка.
Иличиб лебри Ахъушала шила администрацияла, культурала управлениела, жагьилтала ва спортла управлениела, районна библиотекала хIянчизарти. Музейла директор Зубалжат Мирзаевани цалабикибас выставкаличи бакIнилис баркалла багьахъур.
Музейла директорли кьантI-кьантIли Загьидат МяхIяммадовала гIямрула гьуниличила буриб, ил чинар ручIули, рузули калунал, фольклорла ансамбль секьяйда акIахъубал, илис сегъунти къияндешуни дяхIяэс чедуркъибал буриб. Ахъушала районна культурала отделла заведующаяли сарси Загьидат МяхIяммадовнала илгъуна пикри Министерстволи гьаланачи гIеббуцибси ахIенри.
Ахирра машгьурси советский композитор Вано Мураделини Ростов шагьарлизиб бетерхурси смотрличир, Ахъушала районна фольклорла ансамбльла пагьмурти чедаили, илдас ахъси кьимат кабатурли гIергъи сабри ансамбль гIеббуцибси. Илкьяйдали, халкьла гьарли-марси культурара гьарли-марти пагьмуртира хъумхIертурли, гIямрулизи сагали духIнадерхуртири.
Балбуцличиб гъайбухъунти ансамбльла бутIакьянчили калунси Калимат МяхIяммадовани, ЦБС-ла директор Жамиля ГIябдуллаевани, шила администрацияла хIянчизар Зубайдат МяхIяммадовани, балбуцличи бакIибти ХIяжимурад Мусаадаевли, МяхIяммад МяхIяммадхIяжиевли, Нурислам Ванатовли музейла директорлис ва хIянчизартас баркалла багьахъур къугъали балкьаахъурли, чебаэс иштяхIдухъесли музей бихIнилис, машгьурти адамтала – районна хIурмат чеахъбуцнилизи халаси пай кабихьибтала баркьудлуми гьандикахъили, жагьилтас гIибратлис гьаладирхьнилис.
Загьидат МяхIяммадовачила уркIи-уркIиларадти гIяхIти гъай дуриб районна «Бархьдешла гьуни» газетала бекI редактор ПатIимат Маллаеванира:
– Дебали гIяхIти хIял-тIабигIятла регI сарри Загьидат МяхIяммадова, бунагь-хатIа урдуцаб сунела! Адамтачи дигичерси, малхIямси, цархIилла дард иргъуси, къияйзи викибсилис кумекрикIуси. ГIяхIси гъай бурили, цархIилти, уркIичеббири, сабурла, яхIла, халаси гIякьлула адам рири.
Музейлизир Дагъистайзибадти Советский Союзла Игитунас, машгьурти адамти МяхIяммад Чартаевлис, МяхIяммад ГIяндиевлис, Сумен Кьурбановлис, Хизри МяхIяммадовлис, МирзахIяжи МяхIяммадовлис, районнизибадти машгьурти хьунул адамтас багъишладарибти гIямзурби лер.
ЧебяхIси Чедибдеш 80 дус биънилис, някъла хIянчурбала устадешлис, декIар-декIрти пагьмуртас, миллатла палтуртас, гьалар дузахъули калунти хъа ваяхIлис хасдарибти ва цархIилтира выставкабачил, гIямзурбачил тянишбиуб балбуцла бутIакьянчиби ва дарх суратунира касахъили, Зубалжат Мирзаевас, сунела хIянчизарти ПатIимат МяхIяммадовас ва НасихIят ГIисаевас баркалла багьахъурли дурабухъун. Гьарилла уркIилизиб разидеш, пикрумазиб шаладеш имцIадиахъубси илгъуна балбуц хъумхIертурли бахъхIилис кални гIячихъсигу.
П.Маллаева, С.ГIябдуллаева