Диги ва уркIецIичердеш чина дикили?

Адам  мицIираглизивад декIарвирути баянти лерти сари. Илдигъунти адамдешла къиликъуни сари – диги, уркIецIичердеш, хIурмат….  Илди адамлис хасти къиликъуни сари. Гьанна чеалкIуси наслуличи хIердикIухIели,  диги ва уркIецIичердеш чина дикили или гьанбиркули саби. БархIехъла замана школабазибад чарбулхъути дурхIни чебиухIели, уркIи кьакьабакIести анцIбукьуни нушани чедиулра. Халаси адамлизи салам бедес цацабехIтани гьеч, балули ахIен, биштIати дурхIнала мухIлубазирад дурадулхъути жярга гъайли халатира балли уркIбулхъахъули саби, чумал дурхIя кьукьябиубли, цаличи гужбирули саби…

БекIахъудила гIямрулизир дахъал челукьути мисалти лерни багьандан, чедир гьандушибтачи халаси-декIар пикри бяхIчихIеили кавлули саби. Амма ил сабигу бегIлара челукьуси масъала, сенахIенну чеалкIуси наслулизибад дигахъуси саби нушала челябкьлара. Хала бегIтачибад букьурли баибси рухIла давла беткахъахъес гьеч, асухIебирар. Гьарил дурхIялизи илала мягIна аргъахъес хIяжатли саби, сенахIенну гIямрула гьунчив къардухъунси цали чумра сунечира битIикIути анцIбукьунира имцIадиубли сари. Илдигъунти аги-кьяйдалис сабабли детарули сари – гьар бархIи дурадулхъути сагадешунира. ГIулухъабачи ва илдала бяркъличи халаси асар бирули саби социальный сетанани ва иларти хIязтани. Интернетлизир гьаладирхьути къалпла масъулти бахълис гIибратли детарули сари. Ил багьандан бегIтачир тяхIяр агарли халаси жавабкардеш лер дурхIни халабаахъес, гIяхIси бяркъ бедес ва гIямрула бархьси гьунчи кабатес.

ЖамигIятлизиб духути адамти хIебиахъес, гIякьлу-дагьрила бегIти камли биахъес макрукьябас дигули саби. Ил багьандан жура-журала тяхIурти алкIахъули сари. ИмцIаливан гIулухъабала дагьриличи халаси асар бирули саби хIязтани. ЦархIилличив ну чедивли виэс хIяжатли саби — ибти пикруми алкIахъули, илди цаличил ца гьими-кьясбирули саби.

Нуни аргъес хIерируси цагьатIи мисал леб. Гьанна дебали машгьурбиубли саби – хIял-тIабигIят руркъути гIялимтачил (психолог) бархбас бузахънила анцIбукьра. ЦацабехIтас ил чараагарали хIяжатси шартI саби или гьанбиркули саби.

Илдала бузериличи хIердикIухIели, наб имцIали къаршидиркули сари – бегIтас ва мугIяллимтас дурхIялизи вявэс асубируси ахIен, сунес дигуси секIал чеббиркIахъес ихтияр бедлугес гIягIниси саби, се-биалра гIеббурайчи (замечание) ункъли пикриухъес хIяжатли саби ибти ва цархIилти мисалти. Се-кьяйда или бирусив? БегIтани лявра ирули вявра ирули халакайахъуси ахIену гьатIи, дурхIя? Гьачамлис кагибти дагьри агарти гIулухъабани се сабив балуси? Сен бегIтас бархьси секIал гIеббурес асухIебируси? Дила пикрили, илдигъунти мисалтани бегIтала ва дурхIнала ургабси бархбасра булъахъули саби. БиштIали лебай дурхIни бархьси бяркъличи бурсибирни лайикьли чебиулра. Адамдешла къиликъуни илдази кадихьес, халатала хIурматбирахъес, биштIатачи уркIецIичердеш дакIудирахъес, хала бегIтала бекIахъудила гIямруличил ва дурхъадешуначил тянишбарес, культура, тарих ва гIядатуни гIерасахъес хIяжатли саби. ЦархIилван биалли, балугълабиубхIели, илди Интернетли вайти мисалтачи бурсибиру.

ПатIимат Шахова