ХIялалси, бархьдеш дигуси, кабизалачерси, гъирачерси, адаб-хIяя умули дихIуси, багьудичерси, адамтачи дигили рицIибси, … хIекьли гIяхIти хIял-тIабигIятла дубурлан ва пагьмучерси журналистка сари «Замана» газетала корреспондент Гъуруева Наида Наримановна.
Гьанна гIяхIцад дусмазир иличил рарх рузулра ну ва ил дила дулекIла рузи сархIеливан, бикIуливан, уркIила рухIна карацIили сари. Наида сунечи васвасхIейкIули къакъбяхъеси, гIела-гьала хIерхIейкIули умутбихьеси, жавабкардешличил ва иштяхIличил бузериличи гъамрируси, хIурматчерси хIянчизар сари. Илгъуна хIериалри, иличи педагогла, телеведущаяла, радиола хIянчизарла, журналистла хIянчурби хъардирути ахIенригу. Илдигъунти баянтани бурулигу, ил гьар шайчирад устадешчерси ва пагьмучерси адам риъниличила. Ункъли хIядурбирули сари илини суненицун дарган мезли дурабулхъуси «Ас-Салам» газетара. Бахъал диннизи ахъибти дарганти баркалла бикIули саби илис илкьяйда къугъали ил балкьарахъни багьандан.
Наида Гъуруева акIубси сари Ахъушала районна бахъал гIялимтачибли, мугIяллимтачибли, тухтуртачибли, спортсментачибли, писательтачибли машгьурси ХIямшимала шилизир, мугIяллимла хъалибарглизир.
— Гьайгьайрагу, нуни дила шантачира шиличира халаси пахрубирис. Дила хъалибарглира шила тарихлизир мурхьти къел гIелар датурти сари ва гьаннара дила узби-рузби хIурматличил бузра бузули, хIеркабирули саби, – рикIули сари Наида. —Дила хъалибарглизибтира лебилра чебяхIси даражала багьудлумачил бегIбиубти саби. Дудешла дудеш ИсмягIил Эфендиев районнизив бегI гьалаб багьуди касибтазивад ца сайри. Ил, Бакулизибси Востокла мезанала институтлизиб багьудиличи вегIиубли, мугIяллимли узусири. Кубачила ва Ахъушала школабазив директорли узули калун, МухIела ва цархIилти шимазиб мугIяллимла хIянчи бариб. Илала кумекличибли Мажалислизиб цаибси школа абхьибсири. Илала хьунул — дила хала неш Мариямра — шилизир цаибси мугIяллим ва депутат сарри. Илди жявли бебкIибтири. Хала дудеш бузерила фронтлизи арукили гIергъи, илавад чарухъунси ахIенри. Дила дудеш жагьли левалли илала нешра ребкIиб, ва кIелра рузи иличи хъарбикиб. ЧебяхIси даражала багьуди суненира касиб, рузи ПатIиматлизира касахъиб. Илра кIиэсил рузи Шагьризатра жагали бяркъличи бикахъили, мурталра гIеббурцули вири. Нуни хала дудешра хала нешра суратлизибцун саби чебаибти.
Дила нешла дудеш ГIяббасла ГIябдуллани биалли, гIярабла гIилму гIяхIил далутири, зикру-мавлидуни шилизирцун ахIенну, районна алавти шимазирра, дурарра дирутири. Дахъал дусмазив шила будунни узули калун. Илини сунела кулпетра лебилра шантира Кьуръан бучIахъес ва динна кьанунтачи бурсибирутири. Ну урегал дус риубхIели, ил вебкIибсири. Дила хала неш ПатIиматли сарри набзи «Кьулгьу-АлхIям» дагьахъурти. Дила дудеш Нариманна ва неш ХIябибатла хъалибарглизиб 11 урши-рурси акIубтири, – даимдирули сари Наидани сунела гъай, — илдазибад кIел биштIали лебалли бебкIиб, 9 — калун. Илди лебтазилра бегIтани гIяхIси бяркъра багьудира касахъес кумекбариб. Дудешли педучилище таманбарили гIергъи, Дагъистанна пачалихъла университетра белчIунсири. Ахъушала шила школала директорли узиб ва районна цархIилти шимазибра дахъал дусмазиб мугIяллимла хIянчи бариб. Илини багьудили бегIбарибти гьаннара илис баркалла бикIули, ванати дугьбачил гьануршули бирар.
Наб риштIахIейчибад гьанбиркур, нушала хъулир дахъал жузи дирутири. Дудешли тIашбатурси кIидерхIла юртлизир вецIал хъали дири, илдазирад дайхъайзир жузала кьасурби дирутири. Нушазир итхIели жузачи ва багьудлумачи халаси иштяхIра гъирара дири. Школализивад акьуси манзил дудеш унза-улкьай, урца ваяхI дирули, узусири. Лерил хъулир дузахъути урца ваяхI илала някъбани дарибтири: стол, утни, шкафуни, усибира дархли. Нешли биалли, хьунул адамла някъбани дирути лерил секIал дарес балусири: палтар ибес, балала гьимирти думхес, царка бершес, буруш-гIянала дарес. Илала дурабадли, нушала хIяйван-къачара, гIяргIнира дирутири. ЦархIилтани кьяйда хъумира делгIутири. Гъайла къантIа, нуша бузери ва багьудлуми дигутили халадаахъибтири.
Дудешли Наида школализи рукьяйчи ручIахъес-лукIахъес бурсирариб. Урца станокличив узухIели, ил мурталра илала мякьлар рирусири, ва илини рурсилизи даргала хIябкубти, назмурти далахъи.
Школализир ручIухIели, Наида лерилра кружокуначи рашусири: берклуми дирес, палтар ибес бурсибирути, литературала. Спортла секциялизира иштяхIличил рашусири. Школала ва шила библиотекабази Наида камли рашусири, сенкIун лерилра гIягIнити жузи хъулир дирутири. Дудешла жузала кьасиличибад Наидас бегIлара дигуси «Антология Дагестанской поэзии» бири. Лебилра даргала писательтала жузира лерри. Илини илдира дучIутири, урусла классикуналара дархли. Школализир ручIухIелил назмурти цаладирхъутири.
— Иличибли биэс дила литератураличи ва журналистикаличи иштяхI акIубсира, – бурули сари Наидани. — Школа таманбарили гIергъи, Дагъистанна пачалихъла университетла филологияла факультетла журналистикала отделениелизи карерхурра. ИтхIелил 30 ибил школализир рузесра рехIрихьира. БелчIуди таманбиуб 1998 ибил дуслизиб. Школализир урус мезла ва литературала дурсрира кадирхьули, библиотекализирра рузира. ЛукIес мурталра иштяхI бирусири. Школализибра «Юный журналист» бикIуси кружок бузахъули, гIулухъаби лукIахъес бурсибирира.
Наидани ХIясбуллагьличил кьисмат цабариб. Илдала авал биштIати акIуб — кIел рурси, кIел урши. Илди багьудлумачил бегIбиубли, чула саби-бегIси гIямрула дякьличиб саби. РиштIалгъуна Камила школализир ручIули лерал.
— Нушала хъалибарглизир мугIяллимтала авал насаб лер. Рирхулра, дила дурхIнала гIямрулизирра хала бегIтани букьурлис датурти дурхъати гIядатунира, адаб-хIяяра, адамтачи дигира, хIурматра бегIлара мягIничертили калниличи, — рикIар Наида ихтилатла ахирличир.
Н.Гъуруевала сабухъчебси бузери ахъли кьиматлабирули, ДР-ла миллатла политикала ва динна баркьудлумала шайчибси Министерстволи, СМИ-базир Дагъистанна халкьанала культура гьалабяхI башахънила масъала ахъбуцили, гIяхIтигъунти макьалаби кадирхънила шайчибси конкурслизир бутIакьяндеш дарили, гьалабдеш сархибхIели, III-ибил даражала дипломличил шабагъатларариб. Лер Министерстволи дедибти цархIилти ХIурматла Грамотабира, ДР-ла Муфтиятли, дахъал дусмазиб гIяхIси хIянчи барни багьандан, дедибти Баркаллала кагъуртира. Амма илис бегIлара халаси шабагъат саби халкьли лугуси ахъси кьимат ва бируси халаси хIурмат.
Ишди атхIебла бурхIназиб Наида даршдуслихъла байхъала манзилла гIямру деркIниличил кулпетли, гъамтани, шантани, барх бузутани мубаракриру. Илини илди дусми къардхIерухъи, адамдеш ахъли хIердарили ва алавтас гIибратли риубли деркIиб. МалхIямси неш, хIялалси гIямрула гьалмагъ, пагьмучерси хIянчизар, дигичерси унра, … сегъунти-дигара къугъати гапла гъайличи лайикьлира сари Наида. «Замана» газетала редакцияла хIянчизартанира илис дунъяличир диэс дирути лерилра гIяхIдешуни дулгули сари. Дила шайзирадли нунира хIямшиман исбагьис чархла арадеш, кулпетла балгундеш, гIямрула талихI, бузерилизир сархибдешуни дулгулра. ЧевяхIсини хIед гьанналаур гибтицад дусми гIурра сегъуналра шишимъала-анцIкьи хIедагьурли, хIулкIули хIед дигутачил ва хIу дигутачил деркIаби, дила риштIал рузи!