Верхъаби, дила талхъан

Дила хъа гьалабси гортензия бикIуси хIунтIена рангла вавали хIебличибадли дила ур­кIи разибирули, жагали парх­кабикIулри.
Замана арбашуцад илала ранганира дарсдикIулри. Ил­кьяйдали чумал ранг­личи бикибси вава ахирра хIун­тIенбиуб. Амма ил ат­хIеб­лизибван ахIи, цIяба-хIун­тIена ранг­биублири. Иличи хIер­ри­кIули, дила дагьрилизир дахъал тамашала пикруми алкIулри.

ЦацадехIти вавни чумал бархIили деркьили пяхIли детихъухIели, ил вавали 5-6 баз тIабигIятла жагадеш гIеббурцули, адамти тамашабирахъули саби. Дила уркIи савлила берхIиливан ванабирахъуси дила узила рурсила урши БяхIмудкьади гьаниркахъули сай наб ил вавали. ГIе, ил вавализир ранганицад ишди бурхIназив 10 дусла гIямрула дазу ахъибси ил гIулухъазир пагьмуртира лер. ЦархIилти дурхIниван ил телефоннизи вархили хIей­рар ва телевизорлизирти мягI­ниагарти передачабачи хIер­хIей­кIар. Илис имцIали дигахъу мицIирагличила ва тарихлара географиялара баянтачилти передачаби. Халкьсун гъай хIедалули левай ил декIар-декIарти мицIирагла къалипуначилти хIязла ваяхI исескайибсири. Гьанна илини сегъуна ми­­цIираг чебаахъаллира, илала у бурилицун хIевъар, уршили иличила чедетаахъибти баянтира гьаладирхьу. Илала ду­рабадлира, дунъяла лерилра улк­нала байрахъунира, руково­дительтира, хатIахIейкили, ду­рули вирар. Илала илгъуна пагь­муличи ну дебали тамаша­ри­­рули рирус ва «БегIлара чев­­­викIибси» («Лучше всех») би­­­кIуси передачализир бу­тIа­кьян­деш дарахъес вархьая или маслигIятрикIус.

БяхIмудкьадис дебали дигахъу спортра. Ил футболла ва дзю-дола секциябачи вашуси сай ва мурталра абзаначир гьаларти мерани дурцуси сай. Илини илкьяйдали Россияла ва дурала улкнала машгьурти спортс­ментира ункъли балули сай.

ДуцIрумла замана илис сунела хала неш Муминатличил варх ДугIахъарла шилизи укьес де­бали дигахъу. Илабти биштIа-халатачил гьалмагъикили, ил мурталра авлахъла хIянчи дирутас кумекикIар ва сунела зилантачил иштяхIличил хIязтази ихъур.

Халаси къайгъи леб уршила нешла мез дяркъесра. Илини дарган мезла жуз гьалмагъбуцили, мурталра илизивадли учIули вирар. Халаси разидешличил илини бабза жузла кIапIри «кьяриули» вирар ва сунела сархибдешуначила хала нешлизи балахъули вирар:
— ИшбархIи шел кIапIи дел­­чIира, — викIар ил, нушачи гъамиубли, — чебиидая, жа­гIяйс гьатIира дахъал дучIас. Ил­­кьяйдали нуни бархIиличи-бархIи дучIути бя­хIя­ни им­цIа­ди­кIа­хъулра. Акьуси за­мана ну­ни ил­кьяйдали пайдали­чил бур­кIул­ра.

— ЦацахIели усес калхьу­хIе­­лира жуз някъ­лизиб бирар илала, — рикIар Муминат, — уса­­ай­­чи учIес иштяхIдулхъули са­ри ви­кIу­ли вирар ил.

— Дила хала дудеш Кьурбан наб дебали дигахъис, — ви­кIар БяхIмудкьади, — ил дила бегI­лара гIяхIси юлдашра сай.
БяхIмудкьадис бегIлара хIей­­гуси балкI­деш саби. Чили бархьа­гардеш бирули чебаал­ли­­ра, илини итмадан балахъа хIу валкI­лири, анцI­букь цархIил тя­хIяр­лири или. Юлдашуна­чилси барх­басуначира ил дебали че­кай­зур­­си сай. Илдала сегъуналра къя­на-шилтахъ пужхIедарили хIе­­­­далта. ЦацахIели илдигъунти аги-кьяйдализир хункIачил бархь­деш кабизахъесра ил гIе­ла витIхIейкIур. Ил багьадурла баркь-бацличи хIеррикIули, ну пик­­ририкIули рирус иш гьар­ли-марси дубурланна къи­ли­къу­начил вегIиубси сай, нушала ха­ла бегIтала дурхъати гIя­да­­­тунира баркь-бацра илини даим­дирниличи вирхес ви­рар или.

БяхIмудкьади Дербентла Расул ХIям­за­товла уличилси 20-ибил школализив 4-ибил класслизив ва илала халал узи Элдар 8-ибил класслизив гIяхIти кьиматуначил бучIути саби. Ил школализир тухтурли ру­зуси илдала неш ПатIимат Кьурбановара илди гIибратчебси бяркъличи бикахъес ва белчIудилизиб гIеббуцес къайгъилизир рирар. Элдарла хасият сунела виштIал узилайчи мешуси ахIен. Ил, бикIуливан, бухъунси дягIгъуна сай. Илдигъунтас ирули бираргу дубурлантала гьарли-марти дуцIарти хIила вегI сай или. Илисра спорт дигахъу. Мурталра декIар-декIарти абзаназир бутIакьяндеш диру илини ва чедибдешуни сарху.

Чучил мурталра барх бирути ва спортлизир гIяхIти сархибдешуни дирахъути узбикьурти МяхIяч, Шамил, ГIямар, Рабазан ва Жаруллагь мурталра декIар-декIарти спортла секциябази башар ва чекабизурли тренертала хъарбаркьуни тамандиру. Хъулибра илдас спортлизи ахъахъес кумекбирули саби ПатIиматла узби Шамилли ва ХIяжини. Илкьяйдали гIулухъабала замана дугIли хIеберкIахъес къайгъилизиб бирар Дербентла шагьарлизиб хIербируси ДугIахъарла шилизибадси Кьурбановхъала хъалибарг.

Ишди гIебшнила баракатла бурхIназиб БяхIмудкьадира Элдарра акIубти саби. Илдас ва илдала гъамти-тухумтас иш дунъяла лерилра гIяхIдешуни дулгулра. Илди лачинтачил барх лебилра дунъяла гIулухъабира талихIчебли ва даршуси закла удиб хIулкIули хIербирули дигулра. ЧеалкIуси наслула вакилтани гьаннала гIергъи сегъунтилра анцIкьи-децI чемадааб, чула бегIтас дигуливан, хIулкIули гIямру деркIаб.

Хаслира дила виштIаси талхъан БяхIмудкьадила, сай ви­кIу­ливан 10 дусла юбилейли­чил мубаракирули, илала гIям­ру­лизир гьарил секIал ахъси да­ражаличир детурхули дигулра.

 

ПатIимат Кьурбанова