ВегI акIубси ван­за­личиб адамлис бер­хIи имцIали вана­би­кIар, гьава кункси бирар, уркIи пар­гъатли бирар. Илкьяйда наб­ра дигахъис ХIур­хъила ши.

ХIурхъила ши кабурхуси са­би Сергокъалала районнизи. Жяв замана ХIурхъила ши де­ба­ли халаси бирусири, амма ила­бад адамти гечбиубтири диш­тIати махьурби акIахъубли. Ил­ди махьурби сари ГIяяли­зимахьи, Ванашимахьи, ГIяй­мау­махьи, Магьаргимахьи ва цархIилтира. ХIурхъила шилизиб гьаннала замана дебали камти адамти хIербирули саби. ХIурхъила ши дебали къугъаси саби. ДуцIрумла манзил шилизиб тамашала жагадеш бирар. Алавчарли халати дубурти лер, сарира къугъати галгубани дебали жагадирахъути. ВацIурби, хIеркI, арцантала вичIиръала, — паргъатдешли адамла уркIи разибирахъу.
Шилизир лер дебали жагати мер-муса «ХIо ше гIиниз» или бикIуси гIинизларти шин ванзала удирад дашути сари. Илди шин азир изайс дармандирути сари. Илди шинна хабарличи дурала шимазибадра адамти башар, сенахIенну илди шин жура-журала излумас сабабдирар. Урцецуназирти къаркъуби илдани гьамадли дурайу, бекI изухIели илди пайдаладиру, кьяшми-някъби изухIели дяргIибти шинни ицу.
Шилизиб леб халаси ва дебали жагаси школа. Ил 2011 ибил дуслизиб сагабарибси саби. БиштIати дурхIни бихIес, леб жагаси дурхIнала анхъ, шилизир лер кIел библиотека, чузирра дебали пайдалати жузи лерти. Шила дублаб леб халаси больница, илаб бузули дебали багьудичебти ва устадешчебти тухтурти леб. Тухтуртани гьар бархIи адамтас кумекбиру. Дурала шимазибадра бахъал адамти ила башули бирар. Наб дебали дигахъис ну акIубси ХIурхъила ши. Шилизибад дурабухъунти саби дебали бахъал пагьмучебти адамти, гIялимти, учительти ва цархIилтира. Нуни пахрубирулра дила шилизибад илдигъунти адамти дурабухъниличи. Чинар риасра ну, дила шиличила аргъасли, уркIи ванабирар.
Дигахъес ва мяхIкабирес хъар­си саби нуша акIубси мер, нушала Дагъистан, илабси биштIаси ватIан. Шилизиб хIербирути адамти дебали цабалгунти адамти саби. Адамличи къиян бакIалли, лебилра кумекбарес музабулхъан.