Цадиубли вяшдикIес…

Россияла халкьла ва багьуди-гIил­мула къиянти суалтазиб бегIлара гIячихъсили декIарбарес вирар яхI-ламус агардирни, сарира Россияла хал­кьа­нас жявхIелла заманаличирад хасти. Дебали аргъбаибсили бетарули саби ил масъала, Россияла политикалашалти, экономикалашалти ва диннашалти аги-кьяйда гьандикахъахIелли.

Ил ва цархIилти масъулти арзес багьандан, РФ-ла Конституциялизи дарсдешуни кадерхахъурли сари. Чумал статьялизиб бел­кIи саби: «ХIу­ку­матлис биштIатазир адаб­-хIяяла, ВатIайчи дигила ва халатала хIур­матбирнила къиликъуни адикьес чебиркур».
ИшбархIила замана нушала улкала, хаслира — нушала дахъал миллатуни хIердируси Дагъистанна, халкьла гьарли-марси давла агарбарес, ва Западла пайдаагарти кьяйдурти тIинтIдарес багьандан дирути дахъал вайти вяшатIала лер. Балуливан, бегIлара машгьурдиубли сари Америкала передачаби ва фильмаби. Илдазир нушаб гьарахъти хIял-тIабигIятличила бурули саби. Жагьилтани халатала хIурматбирни, халкь-ургав халахIерхни, гIядатуни сегъунти-сарил хъумуртули саби.
Вайси аги саби школабазиб, ил масъалаличи камли хIеруди бирули, жагьилти бяркъагартили халабиахъулра. Амма, дила пикрили, иличи бегI гьалабси яргализиб пикри бяхIчииэс чебиркур, хъалибарг­лизиб ва школализиб бяркъ бедлугнила хIянчи ахъси даражаличиб тIашбатурли. Мисаллис, 25 дусличибра имцIали чараагарсили бетаурси «Дагъистанна халкьла культура ва гIядатуни» бикIуси дарс гьанна, биштIатала хьул ва директорла пикри хIясибли, саби кабирхьуси. Ил агилизирад чумра суал дурадулхъули сари.
Илкьяйдали «КТНД»-ла дарс агарбирес асубирусив? Школала директортани имцIаливан гIилмула ва багьудила Министерстволи гьаладирхьути белчIудила планти сари пайдаладирути. ЕГЭ-личи хIя­дурдеш бирнилизи бархили, илцадра мягI­ничебси дарсличила хъумкартурли саби.
ЦIахли ахIену, гьатIи, нушаб ил масъала чедихIяртли батес? «КТНД»-ла дарсли нушала тарих ва культура руркъяхъулигу. Ил хIебалалли, секьяйдали дурхIяли сунела аслу-миналичила бала? Дила пикрили, нушала чебла саби, лерилра халкь уржили, ил челукьуси масъала арзни.
Нушала дурхъаси тарих, ил белкIунти машгьурти адамтачила баянти, культура ва рухIла давла мяхIкамли кали, нуша­ла чеалкIуси наслуличи даили дигули ди­а­хIел­ли, цадиубли вяшдикIес чебиркур.