Нуша-ургаб чула нешла мезличицунра ахIи, цархIилти миллатунала мезаначи дигичебти адамтира къаршибиркули саби. Илдигъунтазивадли ца сай кIарахъан МяхIяммадов Ибрагьимхалил Гьитинович. Ил 35 жузла автор сай: «Экологияла жи», «Нушала мицIирси юрт», «Тамашала Дагъистан», «Дагъиста гьундурикад» ва цархIилти. Сай кIарахъан виалра, дарган мезличи диги чедиахъули «Дагъиста гьундурикад» бикIуси жуз дарган мезличи шурбатурли сай.
Ибрагьимхалил МяхIяммадов акIубси сай 1937 ибил дусла ноябрьла гехIличив Шамилла районна биштIаси Зивуриб шилизив. Шила верхIел классла школа белчIи, ил Буйнакъскла педучилищелизи керхурсири. 1960 ибил дуслизиб илабси белчIуди таманбарили, Тляратала районна Хиндахла верхIел дусла школализив гьаланачив мугIяллимли, кIинайс районна методический кабинетла заведующийли, гехIел дусла ва урга даражала школабала завучли узули калунсири. Цазаманализив ДГПИ-ла географический факультетлизи заочно учIес керхурсири. 1968 ибил дуслизиб институтлизибси белчIуди хъараахъурли, илав халал лаборантли узули калун. 1971 ибил дуслизив биалли, Азербайжанна гIилмула академияла географияла институтла аспирантурализи керхурсири.
Жагьил специалистла гIилмула хIянчи дебали тамашала сабри. Иличил бархли, мерличир акIубти географияла уми руркъес чебиркни багьандан, къиянра булхъулри. ГIилмула хIянчи кабизахъурли ва гIилмула кандидатла уличи лайикьикили гIергъи, И.МяхIяммадов 1974 ибил дуслизив ДГПИ-ла географический факультетлизив узес вехIихьибсири.
И.МяхIяммадовли дахъал жагати мер-муса чедаибти сари, Карпатла дубуртачирад дехIдихьили, Байкалличи бикайчи. Илини сунела архIябачила очеркуни делкIи сай. Илала очеркуназиб ва жузазиб тIабигIятличи кьакьаикIуси, тIабигIят руркъянна хIерани гьаладихьили сари.
Илини 40-йчирра имцIали диштIати ва халати багьудила ва гIилмула монографический хIянчурби, сборникуназир ва гIилмулашал машгьурти журналтазир 300-чирра имцIали, республикала газетабазир 700-чирра имцIали макьалаби делкIунти сари. Школабазиб ва вузаназиб дурхIни илала хIянчурби хIясибли бучIули саби. И.МяхIяммадов нушала газета вахъхIила гIяхIси юлдаш сай.
И.МяхIяммадов «ДР-ла урибси учитель»-ла, «ДР-ла тIабигIят мяхIкамбирнила урибси хIянчизар»-ла умачи лайикьикибси ва дахъал жура-журала грамотабачилра медальтачилра шабагъатлаварибси сай.
«Дагъиста гьундурикад» бикIуси жузлизир Дубуртар Улкаличи сунела диги чедиахъули сай авторли. Сай ваибти мер-муса, Дагъиста тIабигIят кагахъили, жагали сипатдирули сай илини. Жузлизи сегъуна-биалра тарихличил дархдасунти анцIбукьуни, насихIят бухIнабуцибти хабурти… кадерхахъурли сари. Ил дебали тамашала ва белчIес гьамадси жуз саби. БучIухIелира давлачебси тIабигIятла пергер секIултани адамла пикри битIикIули саби. Мисаллис касалли вацIурби, гIинзурби, дубурти, чяхI-чяхIиби ва дахъал цархIилти.
Ишди бурхIнала цализив И.МяхIяммадов акIубсира сай. Иличил бархбасахъи, нушани ил уркIи-уркIилавад мубаракварес дигулра. Кьаркьайзиб къаркъаван чIумаси арадешра, Кавказличи хасти гIеркъати гIямрура, уркIила паргъатдешра дулгулра. ХIела юртлизир баракат, балгундеш ва талихI каммадиаб!