Багьудила даража — нушала челябкьла

ХIера, белчIудила сагаси дус че­сабаиб. ДурхI­ни, дуцIрумла каникул­та­чиб бамсриахъили, сагати цIакьа­на­чил белчIудилизи ахъиб.

Гьайгьайрагу, ил мягI­ни­чеб­си анцI­букь­ли бетарар бегI гьалаб школализи аркьути цаи­бил классла дурхIнас. Ишдуслизиб Дагъистаннизиб 55 азирцад дурхIя цаибил класслизи бякьун.
Сентябрьла 1-лис Дагъис­тан Республикализир, «Демография» ва «Багьуди» бикIути миллатла проектунала дазурбазир, белчIудила гIяхIцад учреждениеби дузесаиб: дурхI­нала унхъри ва школаби.
ДурхIнала унхъри дагьардиуб Дербентлизир, Южно-Сухокумсклизир ва МяхIяч­къалализир, илкьяйдали Казбековла, Къизилюртла, Хайдакьла, МяхIярам­кент­ла, Новолакла ва ЦIунтIила районтазир.
Сагати школабани багьудлумала БархIилис чула унзурби гьаргдариб Хасавюртла, Лакла районтазир, илкьяйдали Каспийсклизир.
Илди лерилра объектуни шадлихъла аги-хIяйзир абхьиб. Далдуцуназир биалли, бутIакьяндеш дариб ДР-ла руководстволи, РФ-ла оборонала Министерствола, федеральный ва республикала ведомствобала вакилтани, илкьяйдали видео-бархбасла кумекличил — РФ-ла Президентлира.
«Сентябрьла 1-личир, гIядат­лидиуб­ливан, улкализир дахъал гIяхIти анцIбукьуни кадиркули дирар, сарира белчIудила сагаси дус бехIбихьниличил дархдасунти. Илдигъунти анцIбукьуназибад ца саби – Да­гъистаннизир социальный бяхIчибизла сагати 37 объект тIашдатни», — викIи В.Пу­тин.
Илини сагати школаби, дурхI­нала унхъри ишхIел­ла тIа­лабуначи далдикибти гIягI­ни­ахълумачил гIер­дуциб­­ти, бел­чIу­дила бетуц къел­гIеб­би­кес гьамадти шуртI­ра­чилти сари или цIакьбарили багьахъур.
Улкала Президентли буриливан, республикализир дусла ахирлис гьатIира объектуни тIашдалта.
ДР-ла БекIла къуллукъуни заманалис дузахъуси С.Мели­ков­ли буриб: «Рес­пуб­ликала 19 шилизир белчIудила объектуни абхьиб, илдазирад да­хъалгъунти оборонала Министерствола цIакьаначил тIаш­­датурти сари. Вир­хулра, бел­­чIудила сагати заведениеби нушала мугIял­лимтас, воспитательтас санигIят­ла­шалти ахъанайти ахъахъес, бучIанти Россияла хIурматла адамтили бяркъяхъес кумекли детарниличи».
Республикалис бекIдеш дирусира ил бархIи Эндирей шилизиври, школабазибад ца ибхьнила балбуцлизир бутIа­кьяндеш дирули.
Буралли, багьудлумала Бар­хIилис хасдарили республикала районтазирра, ил лугIилизир даргалара – Лавашала, Ахъушала, Сергокъалала, Дахадаевла ва Хайдакьла, де­кIар-декIарти далдуцуни ахъси даражаличир детерхур.
Бахъалгъунти дурхIнас им­кан­бакIиб гьаркьяти техно­ло­гия­бачил пайдалабикIес, иш­­­хIелла даражаличир дурсри руркъес, ва, гьайгьайрагу, кIи­найс гIямруличира бурсикабиэс. Хаслира баркалла хIейкIес хIейрар биштIати багьудлумачи бегIбирути, бяркъличи бир­ка­хъути мугIяллим­тасра. Ил­дала чихъти устадеш­ли­чил ва бамс­риагарси­ бузериличил саби республикала багьудила кьяли гьалабяхI ба­шахъес им­кан­бикIусира. Багьу­­дила даража чихъси биалли, челябкь­лара чараагарли шала­сили бирар.
ХIера, се викIулил нушала газетала марси юлдаш, бусягIятра мугIяллимли узуси, машгьурси писатель Ибрагьим Ибрагьимов: «Нушаб дига­хIелра, хIейгахIелра, нушала дурхI­нала гIямру гьаркьяси технологияличил цIацIали дархдаси сари, илдани компьютерла гьалаб гIяхIцад замана буркIули саби. ХIебиалли, сен илдала пикруми-хIерани хIя­жат­си ва лайикьси бетуцличи дяхI­чихIейахъути? Секьяйдали ил бируси? Нуни, имцIаливан, дурхIнази хъулир дарахъес тестла тяхIярла хъарбаркьуни лугули вирус, биштIатас ил­ди компьютерла программа хIя­­сибли дарес имканбакIесли. Мисал­лис, ГI.Абу-Бакарла, С.Ра­ба­дановла творчествола черкад. ДурхIнас чула цIакьани ва багьудлуми чедаили дигахъу».
Багьуди ахъбуцести имканти ишбархIи, гьайгьайрагу, дахъал сари. Ил викIуливан, нушаб кавлуси илди дархьли пайдаладарницун саби.