Дила гIямрулизиб хасси мер буцибси

Гьарил адамла гIямрулизир лерти сари чараагарти секIал, сарира илала рухIла дунъяличил, пикрумачил ва баркь-бацличил дархдасунти. ЦархIилти секIайчил къяйли, «Замана» газеталира дила гIямрулизиб хасси мер буцили саби. «Сен?» ибси суайс жаваб гес кьасбирис. Илис чумал сабаб лер.

Цаибилгъуна, жуз, газета, журнал дагьурси манзилличирад даргала газета («Ленинна байрахъ», «Замана») нушала хъалибарглизиб, Меусишала школала дарган мезла учитель, фольклорист ва писатель Расул БяхIяммадовла хъулиб, камбиубси ахIен. ВерхIел узи-рузи ва нушала неш Зулайхала ПатIима мякьла кадатурли, дудешли газета бучIи, иларти белкIаначила бури. Нушала пикрумира дурахъи. Дудешла гIяхIцад хабурти, очеркуни, макьалаби газетализир дурадулхъи. Илди гьаннара кадирхъули сари. ГIядатли бетаурли, нушани дудешла гьарил произведение чебетаахъили бучIира. КъантIли буралли, газеталичи диги адикьуртири дудешли. Ил дила гIямрула бархкья бетаахъурсира дудеш сай. Гьайгьайра, дарган мезла учитель сайлинра, илини дурсрачир чараагарли пайдаладири Дахадаевла районна «Шила гIямру» ва республикала «Ленинна байрахъ» газетаби, илкьяйда дарган мезличил дурадулхъути журналти.
КIиибилгъуна, гьарил адамли сегъуна-биалра бетуцлизиб яра баркьудилизиб кацIибси цаибси ганз бахъ дурхъаси ва хъумхIертеси бирар. Ил гIямрулизиб муртлисалра кавлуси саби. Ну-вегIси цаибил белкIра даргала газетализи кабяхъибсири. 1977 ибил дусла мартла гехIличиб «Ленинна байрахъ» газетализиб «Халаси байрамличи шурбухъун» бикIуси дила биштIаси макьала дурабухъунсири. Ил багъишлабарибсири Меусишала шилизиб бетерхурси ХъубяхIрумала байрамлис. Шила школала учIаннис ил анцIбукь халаси сархибдешри (гьарли-марли итхIели тяп илкьяйда пикриикIулри). Илис гIергъи кIидаршличирра имцIали белкI дурадухъун, чузира школабас ва университетунас хасдарибти дарган мезла ва литературала жузи, программаби, пособиеби, гIилмула ва методикала жузи, макьалаби ва цархIилти белкIанира кадерхахъурти, амма ил цаибси макьала дурабухънила разидеш гьаннара пулукIбиубли ахIен. Нешла мезличил, литератураличил ва цархIилти масъултачил дархдасунти белкIани гьаннара газетализи дурхьулра.
ХIябъибилгъуна, 600 000 дарган адамлизивад ца сайси набра «Замана» миллатла газета саби. Дила пикри хIясибли, миллатличил дархдасунти лерилра секIултачил ва анцIбукьуначил бархбас биэс гIягIнибиркур миллатла гьарил вакилла. Республикала даргала цайли цаси газета гьарил дарган адамла хъалибарглизиб чараагарси секIал саби. Нушала хъулир дарган мезличил дурадулхъути «Замана» газета, «Гьалмагъдеш», «Лачин» ва «Дагъиста хьунул адам» журналти лер. РГВК-ла передача «Адамти ва замана» чебаэс имкан леб гьарилла арбягI (хамис бархIи — тикрар) бархIилизиб. Даргала театрла спектакльти-декIар мурталра чедиэс бетарули ахIен, театр Избербаш шагьарлизиб биъни багьандан.
Авъибилгъуна, «Замана» газета наб, дарган мезла ва литературала масъултазив узуси адамлис, чараагарси гIягIниахъалали бетарули саби. Дагъистанна пачалихъла университетла филологияла факультетла урусла-дагъистанна отделениела студентунас кадирхьути дарган мезла дурсрачиб газета пайдалабирулра. Даргала филологияла кабинетлизир учидяхъили лер дарган мезличил дурадулхъути республикала газета ва журналти. Гьаларти дусмазир нешла мезла преподавательтани ва студентунани илдас къулбасбирусири. Ишдус университетли филологияла факультетла урусла-дагъистанна отделениела лебилра студентунас (137 адамлис) чула нешла мезличил (даргала, кIарахъала, къумукъла, лезгибала, табасарантала, булугунала) дурадулхъути республикала лерилра газетабас ва журналтас къулбасбариб.
Даргала группала студентуни литературала редактирование ва шурбалтни бикIуси практикаличи «Замана» газетала редакциялизи башар. Ишаб гIяхIси кумек гIеббиахъули саби газетала хIянчизартанира. Студентунала белкIани дурадулхъули сари.
Университетлизи студентуначи гIяхIладли башутири поэт ва журналист Ражаб Адамадзиев ва итхIели газетала жавабла секретарь сайси МяхIяммад Рабаданов. Илдигъунти гьунибаънибала пайдара бири: студентунани чула цаибти белкIани газетализи дурхьес бехIбихьиб. Ит манзил студентунала гIяхIцад белкIани дурадухъун. Жагьти уркIичеббиуб, лукIес даимбиуб. Ил бархбас гьаннара даимбиубли саби. ИмцIаливан гьунибаънибачи рашули рирар ПатIимат Кьурбанова, суненира университетла баягъи факультет таманбарибси. Илала творчествола вечерра ахъси даражаличиб бетерхурсири филологияла факультетла Актовый заллизиб.
ГIергъиси замана улкализир гIяхIцад дарсдешуни кадикиб. Илдани даргала газеталичира асарбариб. Духути, кагибти ва мурхьти белкIани лукIути бахъхIила журналистуни гIям­рулизибад арбякьун. Жагьти бакIиб… ГIямру даимдиубли сари. Гьарил бузерила маргьличир дируливан, ишарра лер сархибдешуни, къаршидиркули сари чедетхIеибдешунира. Илдачила бурес нушачиб, бучIантачиб, чебси саби. «Замана» газетала кьисматличила гьарил дарган пикриикIес гIягIнибиркур. Газета илаб бузути хIянчизартасцун саби гIягIниси ибси пикри балкI­силизи буйгIулра. Гьарилли вирусигъуна кумекра гIеббаахъес гIягIнибиркур.
Газета 100 дус биъниличил даргала уммат, хаслира — «Замана» газетала агьлу, уркIи-уркIилабад мубаракбирули, гIяхIдешуни ва сархибдешуни дулгулра.