Дила шила гIяда­ту­н­и

Гьарил адамла лерти сари ур­кIилис дебали дигути, дур­хъати, вегI акIубти мер-муса. Ну­ша дубурлантас мурталра шаласи ва ва­на­си мерли кавлан ахIерси ши, хIятта да­­хъал­гъунти шагьуртазир хIердирули ди­ахIел­­ра.

Гьарил ши биалли, тарихлашал ва культуралашал давлачебси мягIдан саби. Ил сецад биштIаси биалра, дунъяличибра машгьурбиэс бирар. СенахIенну шантани саби илала хIурмат-кьиматра ахъдурцути. ХIера, тяп илгъуна шили бетаурли саби Сергокъалала районнизиб мерлабиубси МахIаргила шира. Илаб хIербирули саби пергер далай-делхъла ва халкьла пагьмула устни, культурала ва искусствола хIяракатчиби, халкьани-ургарти конкурсунала бутIакьянчиби… Ил сияхI, гьайгьайрагу, даимбарес вирар.
Дигеси саби, махIаргантани чула хала бегIтачирад даибти гIядатуни хъум­хIерт­нира. Илди гIулухъабази ва жагьилтази гIе­рисахъниличи дяхIчиаибти къайгъни иш­бар­хIира илдала гьарил баркьудилизир чедиули дирар.
ХIера, ДАССР 100 дус биънила ва культурала БархIила байрумти дурадуркIнила дазурбазиб, мартла ахирличиб Сергокъалала районна МахIаргила шилизиб шадлихъла балбуц дураберкIиб. Цалабикибтас «МахIарги» бикIуси хъалибаргла ансамбльли гьаларла манзилтазир дурадуркIули калунти мекъла гIядатуни чедаахъиб.
Балбуц дураберкIибсири Дагъис­тан Рес­публикала культурала рурибси хIянчизар ансамбльла руководитель Сул­тIа­нат Халимбековани. Ил бетерхур Халимбековхъала юртлизибси жагали балкьаахъурси, гIяхI­ли кьабулбируси хъулиб. Ил хъулир лерри гьалар нушала хала бегIтани пайдаладирути палтар ва хъали-цIа­лизир дузахъути гIягIниахълуми. Шила жа­мигIятла бутIакьяндешличил, гьар-урла лерилра гIягIниахълумира пайдаладарили, че­баахъибсири ил къугъаси гIядат.
Шадлихъла гIяхIли сабри шими-ур­габси культурала-бамсриихънила центр­ла директор Магьдиева Зайнаб ГIя­бидовна бекI­лириубли бакIибти гIяртистуни. Илди саби МяхIяммад Лукьманов, Заур ГIя­ли­беков, Абакар МяхIяммадов, ХIя­жи­мурад Юсупов, Рукьият Халимбекова. Илданира жявхIелила далуйти зайдухъахъун ва чула хала бегIтала делхъ чедаахъиб. Илкьяйдали шила школала бучIантани даргала поэтунала назмуртира делчIун.
Халкьла культура, фольклор — ардя­кьунти наслубазибад касибси адамтала рухI­ласи ва адабласи кабизла мягI­ни­чеб­си бутIа саби. Нушала чебла саби, ил мяхIкамбарили, чеалкIуси наслулизи гIе­­­басахъни. Дубуртар Улкала декIар-де­кIарти бетуцуназиб бузути чула биштIаси ВатIайс марти пасихIкартани, культурала хIянчизартани илди пайдалати кьялуби гьаладяхIра дашахъути сари. Илкьяйда­ли хала бегIтала дурхъати гIядатуни хъум­хIер­тахъули ва гьаладяхI дашахъули, белгиси хIянчи дурабуркIутазибадли саби «Ма­хIарги» ансамбльра. Ил акIахъубси саби 1987 ибил дуслизиб. Ил лебил Россияла ва республикала дахъал конкурсуналара фестивальталара лауреат ­бетаурси саби. Илала бутIакьянчиби СултIанат, Рукьият, ХIялимат, ПатIимат, Фарида, ­Руслан Халимбековхъали ва илдачибадли акIубти чула бегIтани бехIбуцибси баркьудилис мартили кавлули саби. Илди лебтанилра гапличи лайикьси хIянчира дурабуркIули саби.
Балбуцла ахирличиб гъайбухъунтан­и буриб илдигъунти далдуцунани неш­ла мез гьа­ладяхI дашахъес, чеалкIуси нас­лула куль­тураличи диги акIахъес, илдази гIя­да­ту­ни гIерасахъес халаси кумек ал­кIа­хъа или.
Балбуц хъараахъур миллатла декIар-декIарти берклумала кьумур гьалабихьниличил.