Нушала НурмяхIяммад

НурмяхIяммад МяхIям­мад­ся­гIи­дович Шагь­на­­вазов акIубси сай Къарабудагъкентла рай­он­на Губданила шилизив 1965 ибил дусла фев­­ральла 19-личив. Ил халаваибсири ва учIу­ли ка­лун­сири МяхIячкъалализив. СенахIенну илала дудеш Мя­хIяммадсягIид МяхIячкъалализив узусири. Бел­чIу­ди­­лизивад акьуси замана НурмяхIяммад Губданив ви­ру­­сири ва зилантачил мурталра хIязтази ахъили чеэс ви­ри. ЦархIилти уршбазивадли ил селизивадалра де­кIа­рулхъуси ахIенри, амма уктемдеш ва хамдеш-ха­ла­деш агарси вири. Илгъунали халаваибхIелира калунси сай.

Ил 10 дус виубхIели бокслизи ахъибсири. Илала тренерти машгьуртири итхIели. Илди сабри СССР-ла бурибти тренерти Юрий Мирзабекян ва Арслан Мур­тазагIялиев. 16 дус виубхIели губдалан урши гIу­лухъабала чемпионатличив чедиикибсири ва Мя­хIяч­къа­ла шагьарлара Дагъистара цахIнарти командабази кер­хурсири.
1985 ибил дусличивадли 1989 ибил дусличи бикайчи ил СССР-ла цахIнарти миллатла командабазиври. Итди дусмазив ил Дагъистайзивцунра ахIи, Северный Каказлизивра, дунъяличивра машгьуриубси цаибси боксер сайри. Ил мурталра телевидениелизив чейахъусири, радиолизибадлира илала у мурталра бурусири, газетабазир иличила дахъал макьалаби дурадухъунтири. Ил дусла гIяхIсигъуна спортсменнизи халирусири 1985 ибил дуслизив. Ил Европала чемпион ветаурсири. Дунъяла кубок сархибсири. Москвализив саби гIяхIъулатала хIязаназив чедиикибсири. Москвализиб дураберкIибси чемпионатличиб жармала медаль сархибсири.
1988 ибил дуслизир Сеуллизир дураберкIибси Олимпиадаличиб илини арцла медаль сархибсири. Бурес чебиркур, Олимпиадаличи гьуни гьамадси ахIенри. Олимпиада дурабуркIуси дуслизиб ила бархьес или СССР-ла гIяхIтигъунти спортсменти чеббиркIулри. Чемпионатличир НурмяхIяммадла баллани камдиубтири дебали цIакьси боксер Дмитрий Елисеевличил къаршиикибхIели. Тренертала гьала илхIели гьамадли ахIенси суал тIашбизурлири: чидил урхьуси Олимпиадаличи? Ленинградлизиб бетурхуси халкьани-ургабси абзличи тренертани кIелра боксер бархьибтири чидил цIакьсил белгибарес багьандан. Илав чедиикибси спортсмен Олимпиадаличира вархьес хIяжатсири. ГIурра финалличиб Д.Елисеевра Н.Шагьнавазовра къаршибикибтири. ИлхIели НурмяхIяммад чедиикибсири ва Олимпиадаличи вархьес хIядурварибсири.
Амма… НурмяхIяммадлис чебяхIси ганзухъличи (пьедестал) ацIахъес ихтияр барибси ахIенри судьябала коллегияли. Ил машгьурси боксерла чедибдешлис политикала асар диргалабухъунсири. Амма илала гьарбизуначи разибирантани ва спорт дигантани ил Олимпиадала чемпион виъни балуси саби. Илдас ил гьаннара Олимпиадала чемпионни калунси сай. Лерилра газетабазиб итхIели лукIусири «НурмяхIяммадла арцла медаль мургьилизибадли саби барибси» или. НурмяхIяммадлизи сен илкьяйда бетаурсири или хьарбаибхIели, илини жаваб чарбатурсири: «Судьяли някъ ахъбуцибси вируси сай чедиикибси, дила някъ ахъбуцибси ахIенри итхIели, хIебиалли ну удивикилри». Масхаралис илини бурули вирар: «ЧевяхIсини мургьи бихахъес къадагъабарибси саби, цIуб арц бихахъес биалли къадагъабарили ахIен».
Спортлизив гьалавяхI вашнила сунела хIяракат таманбиубли гIергъи, ил Бузай Ибрагьимовла уличилси Олимпиадала резервла спортшколализив тренерли узули калун. Илини республикала жамигIятла-политикала гIямрулизирра жигарла бутIакьяндеш дирути сари. ДР-ла ЖамигIятла палатала яшавлашал гьалабяхI башнила масъултазиб бузуси комиссияла член сай. 2011 ибил дуслизив ил Дагъиста Халкьла Собраниела депутатли викIибсири.
НурмяхIяммад СССР-ла спортла мастер сай. Боксла Федерацияли илис «Машгьурси боксер» ибси у бедибси саби. Сай акIубси Губданила шилизиб биштIатала-гIулухъабала спортшкола леб НурмяхIяммад Шагьнавазовла у бихуси. Баркьагарли кьакьурбазиб къяйцI­хIе­бикIахъули, шила дурхIни спортлизи ахъа­хъес багьандан или­ни халаси кумек гIебби­ахъу­ли сай.
Гьалабван ДР-ла БекI В.Ва­сильев­ли илис «ВатIа гьаларти къуллукъуни багьандан» орден бедибхIели, лебилра илала шанти, тухумти уркIи-уркIилабадли разибиуб, ва ил мубараквариб. Сабур-яхIлис ва уктемдеш агнилис орденти дедлугути диалри, илала михъирличиб бекIлил мерра кахIевли. Ил илцадра чеветаибси, сабурла вегI ва бузери дигуси адам сай.
Февральличив ил 55 дус вирули сай. Илди дусми дахъалу яра камтив? Спортс­меннис дахъал сари, жамигIятла хIяра­кат­чис биалли ил бехIбихьуд саби. Нуша дирхулра ил дубурланничи. ХIя­лалдиаб хIед, нушала пахрули ветаурси дарган урши!