Цадешлизиб саби адамтала цIакь

Бара гьалабван, YouTube бикIуси сайтлизиб пикри битIикIуси, тамашала видео чебаира: сунела шантачи дагъистанланна дугьабиз.

ИшбархIила манзиллизиб дугьабизлизиб ахъбурцуси масъала илцад мягIничебси ахIен, амма илгъуна масъала хIерзили калалли, аги дебали халаси балагьличи шурбухъес, миллатуни-ургар зиддешуни акIесра асубирар.
Дугьаизурси адамли иргъахъули сай, ишбархIила замана гьарил миллатла вакилтани цархIилтас дукелцIила хабурти-масхурти пикридирули биъни, илхIелира – сегъунти-дигара. Се-дигара пайдалабарили, декIар-декIарти тяхIуртачил цархIил миллатла кьукьялизи кабурхути адамти пужбарес хIядурли саби илдигъунти адамти. Дугьаизурсила пикри хIясибли, миллатуни-ургаб «цIа билкьути», давлали хамбарибти, гIямрулизир лерилра секIал даибти, уктемти адамти саби. Илди хIянчила мерличи букьес жявли абилзули ахIен, халаси къияйчил хъалибарг кьацIли бахес арц дирули ахIен, сенахIенну илдас лерилра секIал даили сари. Ил багьандан бареси агарли, анцIбукьи, телефонтира някълизи касили, цархIил миллатлизи кабурхути чула узби-рузбас жяргати дугьби лукIули ва дурули сари.
Эгер илгъуна адамлизи хIела дин чидил саби или хьарбаалли, уктемли бекIра ахъбуцили, бусурман дин саби или буру. ХIебиалли, се багьандан сунела узби-рузбас, бусурмантас хIейгидизести, илдала миллат пужбирути секIал лукIути ва къянала хабурти тIинтIдирути? Эгер хIу илцад духуси виадли, селис хIела лукIнила устадеш бархьси, халкьлис пайдалабиэси гьунчибяхI бяхIчихIейуси? Се багьандан вегIлара, вегIла халкьлара ихтиюрти датахъес, нушара лугъри хIедиъни аргъахъес хIелукIутира? Дила узби ва рузби, нушаб декIардиркес ахIенну, цадиэс ва чебакIибси балагьличи къаршили кадизес гIягIнили саби или бурули сай хабарчини.
ХIушаб гьанбиркули бургар се балагь бирусив, агара сегъуналра вайдеш или. Нушала пикруми, ихтиюрти датахъес ахъти къуллукъуначи кабиили, халкь лутIули ва илдала арцличил чус кIялгIни дирутани нушаб сегъуналра вайдеш булгули ахIен или гьанбиркулив?
Илцадра къулайли ахIен нушала арадеш бихIнила шайчирти аги-кьяйдара. Илис ахIену бахъалгъунти дагъистанланти Россиялизирти декIар-декIарти шагьуртала больницабази бикибти. Мерличибти тухтуртани гIеббаахъес хIебиубси кумек илдани Россияла шагьуртазиб бургули саби. ЗягIипсила изала балкIли белгибирнила дурабад, хIукуматли адамтас багьа агарли дедахъес чедаахъибти дармунтира зягIипсилис исес чебиркули саби. Пикридухъенаягу, сецад дурхъалил гьанна дармунти… Дармунти асес хIебирутани, арц агартани се барес гIягIниси, гьатIи?
Ил багьандан, хIурматла дагъистанланти, дарганти, пикридухъеная ца секIайчи: нуша лерилра ца республикализир хIердирути халкь мурталра цадалги диэс гIягIнитира, хIязлис ахIенгу «бушкала цагьакIли бургIес хIейрар, илала чIигIя цацали хIедургIялли» или бикIутира. ЦадиахIелли, нуша халаси ца хункIван, къаркъала къалаван чIуматили детра детарехIе.