Гьалмагъдешла урунжуни

ГIергъиси замана нушала газетабала бяхIяназир дар­ган мезличила ва илдачи гьар­ли-марти диги имцIади­кIахъ­­ниличила дахъал макьалаби дурадухъун.

Илдала лугIилизир лерри дила макьалабира, чу­зир­ра дарган мезла ма­съулти ахъдуцибти: диги им­цIа­дирнила, гъайбикIути ва бу­чIу­ти имцIабикIахънила, неш­ла мез мяхIкамли хIер­дир­нила ва гьаладяхI дикнила. Илар нуни лерилра ма­съулти ирзнила тяхIурти ва дал­дуцуни гьандушибтири, са­рира чараагартази дуйгIути. Ну­ни гьандушибтазиб леб­си­ри ишгъуна лебгIеб мягI­­ни­чеб­си масъалара: поэ­туна­чил, писательтачил, жур­на­лис­ту­­начил гьунибаъниби дура­дуркI­нила. ИшбархIи наб бурес дигулра ил масъала­ли­чи­ла.
Сагаси Вихърила школала гьарли-марти гьалмагъуни Дагъиста халкьла машгьурси поэт Аминат ГIяб­дул­ма­на­по­ва­чила ва «Замана» газетала культурала отделла редактор, журналист ва поэт ПатIимат Кьурбановачила бурулра. Ил­ди мартла вецIну шураличиб Са­гаси Вихърила урга даражала школализи жибарибтири. Ил­хIели ученикунас дебали мягI­­ничебси гьунибаъни бе­тер­хур. Гьунибаънила башри къел­гIеб­бикуси иш белкIла авто­р, урус мезла ва литературала учитель ГIяппаев ХIясайни сайри.
Гьунибаъни гьаргбирули, нуни илди кIелра пергер даргала культурала хIянчизарла творчествола кьадриличила ва гьанна бусягIят даргала культурализи кабирхьуси лебгIеб мягIничебси пайличила чебетаахъили бурира.
Гьанбушиб А.ГIябдул­мана­повани, «Лачин» журналла редактор сарлин, ил калахъес багьандан, къулбасбирни­ла хIян­чи жигарчеббарес ба­гьан­дан бируси халаси хIя­ракат­личила.
Илкьяйдали илини Па­тIи­мат Кьурбановала, «Замана» газетала культурала отделла редактор сарлин, дурабуркIуси къиянси, амма сабухъчебси ва мягIничебси хIянчиличила аргъахъиб.
Гьунибаъниличила гъай бу­ру­си, школала директор Чу­­па­нов Чупан Зубай­рухIя­жие­­вичли, илди кIилисалра халаси баркалла багьахъур Сагаси Вихърила школаличилти дахъхIила гьалмагъдешлис ва школала дурхI­назир литератураличи, даргала культураличи диги им­цIабиахъес бируси дебали мягIничебси хIян­чилис.
Цалабикибти Аминат ГIяб­дул­­манаповала къантIси биографияличил тянишбариб 8-ибил классла ученица Оксана БяхIяммадовани, ПатIимат Кьур­­бановалайчил – 11 ибил классла ученик Расим ЯхIъяевли.
КIинайс 9-11-ибти классунала бучIантани, илдала наз­муртира зайдухъахъун. Илала гIер­­гъи школала историяла учитель ва жагьси поэт Рус­там Мур­тузагIялиевли А.ГIяб­дул­ма­на­повас багъишла­ба­риб­си назмура белчIун, П.Кьур­ба­но­вас багъишлабарибси къан­тI­си­ инсценировкара че­ба­ахъиб.
Дурхъати гIяхIлас Жамиля ГIябду­ра­ши­довани (6-б класс) урус мезли «Неш» ибси далай ва МяхIяммад СалихIовли «Дагъистайс» бикIуси назмура зайдухъахъун.
КIинайс гъай бедибсири поэтунази. А.ГIябдулманаповани дурхIнас дахъал насихIятуни дуриб. Поэтунани ва журналистунани дурадуркIути гьунибаънибачила буриб.
Поэтли дурхIнази ца пик­ри­ гIячихъли аргъахъиб: «гьа­­­ри­л адамла левси сай суне­ла учитель – илала хIурматби­­рес чебси саби ми­цIир­ли левалцадхIи; дебали бар­хибси замана вай-гIяхIла ургабси декIардеш кабилзахъес­ чебси биъни гьар адамличи; хIяя-ламус даим дурхъатили диэс чебси биъни ва дахъал цар­хIилти мягIничерти на­си­хI­я­туни.
Кировла уличилси кьакьализир хIеррируси замана, илини азбарлизи удатурли руили сари, сунела някъбани, гIяхIцад галгуби. Илди халадаахъес гIяхIси хIеруди бузахъулри. Илкьяйдали азбарлизиб жагаси анхъ (парк) бетаурсири. ГIур ил цархIил юртлизи гечриубсири. Сагаси юрт ил мерличибад гьарахълири. ХIябцIали дусла гIергъири Аминатлис ил мерличи къарширикес кьадарбиубси. Илаб чебаибси суратли иличи къагъдеш хьурадариб: итцад халаси къайгъиличил халадаахъибти зурба галгуби кадяхъили чедаиб. Чили-сабрил парклизиб тукен тIаш­­батес кьасбарилри. Аминатли да­­хъал тIама-гьама ахъдуциб, ам­­ма сепайда…
А.ГIябдулманаповани сунела назмура белчIун. Назму сабри «Дила учи­тельлис» бикIуси, сабира урусла маш­гьурси поэт В.Фирсовлис ба­гъиш­ла­ба­риб­си. Ил ГIяб­дул­­­ма­на­по­ва­ла ли­тературный гIям­рула, адаб-хIяяла, дагьри-ус­­тадешла учитель сайри. Ил назму илини су­нела учитель веб­­кIибхIели бел­кIунсири, суненира илала аг­рила кьутIкьудеш арагIебли улкала литератураличи тIинтI­бир­­ни иргъахъуси.
ГIур гъайрухъун П.Кьур­ба­­но­ва. Илини дурхI­нази дар­ган мезла жузи, журналти ва газетаби дучIа­хъес маслигIятбариб. Илини дурхIнази аргъахъиб иш­бар­хIила бархбасла гIягI­ни­ахълумала заралличила: илар гьандуршути далилтала хатIа ва че­дет­хIеиб­деш­­уна­чила, дурхI­нала гIям­­руличи за­рал­­ла­­си асарбирути ба­гьахъ­­ниби ва дугьа­бизуни лер­­ниличила, илди гIягI­­ни­ахълумани дурхI­­нала ва бегI­тала замана дугIли бур­кIа­хъ­ни­­личила.
ПатIиматли дурхIнас баркалла ба­гьахъур жагали назмурти ва далай делчIнилис. ГIурра цIакьбарили буриб, хIушала шилизиб ишдигъунти пергер педагогуни бузни: Чупан ЗубайрухIяжиевич, Зарипат Мя­хIям­мадовна, Рустам Зубай­­ру­­хIя­жие­вич – хIу­шала халаси игъ­­бар саби, или. Илини дурхIнази лу­кIа­­хъес мас­ли­гIят­ба­­риб, сен­кIун учительти – ургаб перге­р лукIнила устадешличилти жур­­налист ва поэт кIел леб, или.
ПатIимат Кьурбановани балбуц дураберкIибтас ва илала бутIакьянчибас баркалла багьахъур.
Зарипат МяхIяммадовани сунела шайзибадли баркалла багьахъур Аминатлисра Па­тIи­матлисра, лерилра чула хIян­чи датурли, гьунибаъни дура­беркI­нилис.
Ахирличир нуни кIелра поэтлис хасдарибти назмурти делчIунра.
Илди гьаладирхьулра ну­ша­­ла газетала юлдашунасра.
ГIяхIялри хIу хIурматла
(ПатIимат Кьурбановас)
СирхIяла дубуртазиб
Халаси хабарла регI.
Муирала шимазиб
Халкь-ургаб хIурматла регI.
Къяба-даргазир даим
Гапличил гьанруршуси,
Тах шагьарла янашар
Дубурлантас хIяжатси.
Къушумлизир даргала
Дай уркIиван ралгунси,
ЗугIлумачи илдала,
Даим музарулхъуси.
Газета даргантала
Мурталра гIеббурцуси,
ЧеалкIутас нешла мез
Калахъес къайгъназирси.
Жузазир яхI-ламусла
Дурсри гьаладирхьуси,
Адамдеш, адаб ахътас
Дезни лукIес хIядурси.
Наслулис чеалкIуси
ГIибратли ретаурси,
Шимазир даргантала
ГIяхIялри хIу хIурматла.
Дарга чебяхIбируси,
Абала мезлис марси,
ХIянчилар сарерхурси,
Даим черетаибси.
ИшхIелла жагьилтала
Къякъбяхъри хIу хIурмат­ла,
Кьаламла узби-рузби
ГIеббурцес хIерумсуси.
Вихърантала шайзибад
Балахъулра баркалла,
Дигулра хъумхIертули
Нушачи башул гьуни.

Илис икрамбирулра
(Аминат ГIябдулманаповас)
ГIевдухълизир Хъярбукла
Дарган дугьби кIертIиб­си,
Устадеш пасихIдешла
Илдас пешкешдарибси.
Хъулир гIякьлукартала
Дагьрили регIриубси,
Дурсри адаб-хIяяла
ИштяхIличил дяркъурси.
Лишанти даргандешла
Гьар биркIайзир дихIуси,
Дурхъати нешла мезлис
Ахъси кьимат лугуси.
Дарганти-ургаб халал
ХIурмат сархес риубси,
Чула вай-гIяхIдешличи
Даим музарулхъуси.
Нешла мез дигахъутас
Кумек гIеббиахъуси,
Асил халкьлис Дагъиста
Ахъси кьимат лугуси.
БегIтас адаб-хIяяла
Даим далайрикIуси,
Хъямчи-хъулкни бал­тIу­си,
Вершабачил рургъуси.
ШягIиртазиб Даргала
Мургьили у белкIунси,
Аминатлис ишбархIи
Улка саб хъатбикIули:
Гьалар илала ула
Нуша кьукьмусдиркулра.
Баркалла балахъулра,
Нушачи гьарракIнилис.
Гьарилла шайзивадли,
Илис икрамбирулра.