Дагъистанна «Аманат»

Арбякьунси дарш­дусла 90 ибти дус­мазиб набчи баиб­сири Москвализир хIеррируси булеги дудешла рурси Мариам Иб­рагьимовала «Имам Ша­мил» бикIуси цаибил жуз. Ил жузлизирад касибтири ну­ни, урусуначилси Кавказла дергъ­­­личила, бархьси хIякьи­кьат­­личи хъарахъили дел­кIунти, цаибти баянти. Жуз­лизиб гьа­ла­­бихьибси Ша­милла ур­ши Жамалутдинна кьис­мат­ли­­чила гьанбикуни ит­­хIей­чи­­ра­д хъум­хIертурли уркIи­ли­чир ле­рал.
ИтхIели наб дебали къиянтиван гьаладизуртири Да­гъис­танна халкьла ва Имам Ша­милла гIямру. Шамиллис че­буркъубсири 9 дус хIейубси сунела урши урусла Императорлис «аманатли» ведес.
Урши урусуначи урхьухIели дудешлара нешлара дардличила бурути жузла кIапIри дучIухIели биса тIашаэс вирули ахIен. Шамилла муридунала игитдешли урусла бургъантачи халаси асарбирули саби. Илдани нушала Имамличил даршудеш дебали ахъли кьиматлабирули саби. Иличил халаси цIакьлис гьалаизурси игит­личилван хIур­мат­личил гъай­бикIули саби, урши арукес ва дергъ тIашаэс вягI­­да­ла­би­ру­ли саби.
ХIера, ишди бурхIназиб Шамилла урши Жамалутдинничила касибси кино трейлер, бегI гьалаб лебил улкала кинотеатртазиб халкьлис хIер­би­кIахъес гьалабирхьниличила сагати хабуртазибад багьурра.
Кинофильмлизир, улкализиб машгьурти гIяртистунани: Ека­терина Гусевани, Анд­рей Соколовли, Адыгеяли­зи­вадси Амин Хуратовли, Мя­хIяч­къа­ла­лизивадси Арслан Мир­за­бековли ва гIурра ба­хъал цар­хIилти машгьурти гIяр­­тис­ту­нани бутIакьяндеш да­­рили сари.
Кинола режиссёрти саби Антон Сиверс ва Роуф Кубаев. БекI продюссер ва сценарийла бекIлибиубси бухIнабуц гьалабихьибси сайливан дуравхъун Шамил ЖягIпаров.
Халкьлис гьалабихьес гьалаб, киноличи хIербикIули ка­лун Дагъистанна культурала ми­нистр З.Бутаева сунела хIян­чи­зартачил рарх ва ДР-ла Правительствола Пред­седатель ГI.ГIяб­дул­муслимов.
«Кинофильм чебаили гIер­гъи Дагъистаннара Россиялара ур­гарти бархбасуни гьатIира уржибти детарар, киноличи хIербикIутала уркIбазир Дагъистанничила гIяхIти пикруми алкIан.
Дагъистанна жагьилтазира кинофильм чебаахъес лайикьли саби, илдази халкьла тарихличилара, ва дудешунани чеббикIибси гIямрула бетуцличилара багьахъни, мягIничебси баркьудили бетарар», — буриб ГIябдулмуслим ГIяб­дул­муслимовли, кинофильм чебаили гIергъи гъайулхъули.
Кинофильмла суратуни касахъес тIашдатурти юртани «Даггер фильм» бикIуси ки­но­ком­панияли ДР-ла Согъратлила шилизибси, Тахо-Годила уличилси миллатла музейлис савгъатдарили сари.
Кинола суратуни кай­су­хIели гIяртистуначи чегьахъес, 19 ибил даршдуслизир урусла ва нушала халкьли челгьули ка­лунтачи мешути, азирцад пал­тар дирбубли сари. Илди Санкт-Петербурглизир, Моск­ва­лизир, МяхIячкъалализир гIяхI­­ти устнази дарахъили са­ри.
«Нушани Жамалутдинна цIикуриличи кIарахъала цIи­ку­рила палтар чегьахъурра, къу­мукъла яра лезгибала милла­тунала чегьурти диахIелри халкьла культура саби лебси­ван чебаахъес бетхIери», — бурули сари кинофильмлис пал­тар-кьяш далкьарахъуси ху­­дожник Наталья Надбитовани.
Кинофильмла суратуни кай­сухIели чегьахъес, цIуб арцла матяхIличил дарх, гьар-урла дурхъати, гIяхIцад палтар, Дагъистанна музейтазирадра касили сари илдани.
БегIла гIергъити кинофильмла суратуни кайсуси бри­гада, базцадхIи ЧIохлизиб бузули калун. Ила бахъал нушала адамтира музабухъун, цацабехIти саби-бегIти урчира дарх кили бакIилри, кинофильмлизир бутIакьяндеш дарес пикрибарили.
«Кавказла дубурти – муртлисалра кавлути дигай сари», — рикIулри Россияла рурибси гIяр­тистка Е.Гусева, Дагъистанничила сунела пикруми дурули.
«Имам Шамилла уршиличила кинофильм хIядурбарес пикриикIули вахъхIи калунра, хIянчи дехIдихьес им­канбакIиб Россияла Культурала Министерстволи ва кинола Фондли гIеввуцили гIергъицун. Фильм балкьаахъес кумекбариб ва нуша гIердуцира ДР-ла БекI Сергей Меликовлира. Дила пикрили кинофильмли лебталалра ургаб уржибдеш имцIабирахъу», — викIулри бекI продюссер ва сценарийла автор Шамил ЖягI­паров.
Дагъистанничила касибти художественный кинофильмаби дахъал агара. Нушани далути, лерилрара-сера даргала халкьла писатель ГIяхIмадхан Абу-Бакарли делкIунти сценарийтачил ва илала кумекличил далкьаахъурти сари. Лерилра илди 30-40 дус гьалар дурадухъунти диалра, гьаннара халкьлис чедаэс дигутили кавлули сари.
ХIердикIехIе сегъуна бирарал лебил дунъяличиб чебаахъесли балкьаахъурси, нушала Имам Шамилла уршила гIям­­руличила буруси кинофильм.
КIарахъала цIикурилис чу­ла миллатла палтар чер­ди­кIес балуливан, мурхьли Да­гъис­­танна культурализи ил бирути кабацIили биалли, кинофильм гьарли-марли хIерикIес дигесили бетаэс гIягIниси саби.