Жявли сагъиэс багьандан…

Бархьли букуси беркай иза че­хIей­судеш (иммунитет) гIеб­бу­цес ва жявли сагъиахъес ку­мек­­биру. Коронавирусла чейхъуси изай­­­зивад къалабали гIяхIухъес багьан­дан, се барес хIяжатлил белгиби­ре­хIе.

Витаминтала ва минералтала хьулчни
Кьаркьайзир витаминти ва минералти диахъес багьандан, цIедеш ва ово­щуни дукес чебиркур. ЦIе­деш­ли­зи­бад­ бегIлара гIяхIси саби кьутIкьу му­ру­ри (черноплодная рябина), цIудара хъел­­гIе, гIинтI ва ил белхьунти шин. Овощуназибадли гIяхIси саби хIунтIена мури исиут. Илкьяйдали витамин D-личирли давлачерти продуктуни пайдаладирес чебиркур. Ил халаси кьадарлизиб бируси саби гидгарла бухъутIализиб, бялихълизиб. Иза чехIейсудешлис цинкра гIяхIси саби. Ил микроэлементличил давлачерти сари урхьула капуста ва дибгIянти ракани (креветки). Илкьяйдали ил бирар къабакъла кьумазибра.
Дебали мягIничебси саби кьаркьала белокуначил гIеббуцнира. Илини са­ри кьаркьайс чараагарти гормонти ва ферментуни алкIахъути. Белок сагати клеткаби алкIнилис хьулчили бетаруси саби. Иличирли давлачерти сари урхьула продуктуни, гидгури, диъ, нуси.
Кокос вирусличи къаршиси биъни бахълис ашкарли хIебургар.
Бета-каратинни ва витамин A-ли иза чехIей­су­дешличи гIяхIси асарбиру ва изала алкIахъути вирусуни дубкIахъу. Илди дирути сари набадуразир, къабакълизир, лерилра овощуназир, хIун­тIе­на ва мургьи-бухъутIа ранганала цIедешлизир.
Витамин E дебали гIяхIси антиоксидант саби. Ил мяхIкамдиранти клеткаби им­цIадикIнилис сабабли бетаруси сари. Ил витамин касес вирар хивазибад, гIя­ва­дешлизибад.

Берка специалистунала насихIятуни
Вирусли адамла кьаркьайзиб изала алкIахъа. Лерилра чархла биркIанти изайчи къаршили дузути сари. Ил сабабли хасти специалистунани декIси беркала хIебукахъес маслигIятбирули бирар, цIакьани калахъес багьандан. Илгъуна беркала ашбирахънили дахъал цIакьани харждиру ва изала бухъянбилтIан.

ШинкIадешла кьадар ва илди чердикIни
Изала алкIахъути вирусуназибад мяхI­камдеш бирнила хIекьлизиб бегI­лара мягIничебсили бетарар им­цIа­ли шинкIадеш дужни. Гьар бархIи 2 литр­цад шинкIадешла дужес чебиркур. Кофе ва цIудара чяй хIедужахъес бурули саби специалистунани. Илкьяйдали, илдани, коронавирусла чейхъуси изайзи викибхIели, химияла гъудурмай лебти шин (щёлочная вода) пайдаладирахъес маслигIятбирули саби. Илала дурабад, кокосла ва цитрусунала сокра гIяхIти сари. Китайла медицинала хIянчизартани гьачамцун ахIенри бурибси витамин С лебти цIедешла сокли гIяхIси асарбирниличила.
Специалистунани духълумазирад ва мицIирагл­и­зирад касибти продуктуназибад цалабяхъибси беркала букахъес маслигIятбирули саби. Илкьяйда биралли, камси заманала ухIнав, зягIипсилис гIяхIухъес имканбикIур.
Гуж хIебарес
ЗягIипсилис укес хIейгули биалли, гуж хIеба­ра­хъес маслигIятбирули саби специалистунани. ГIя­дат­ли­биуб­ливан, гъамтани зягIипси вахес гъазабиру. Ам­ма зягIипсила укес иштяхI агара биалли, ил гужли валхес гIягIниси ахIен. Илизи зумали шинкIадеш дужахъес чебиркур: газ агарти шин, компот, дарма кьаранала гъудурмай, цIедешла шин.
Илкьяйдали, зягIипикибсилис, цаибти бурхIназир, цIедеш дукни дебали гIяхIси саби, илдазир гIяхIцад витаминти лерни багьандан.
ЗягIипсила беркайчи иштяхI алкIуси манзил, гьамадли ашагьес бируси беркала бедлугес чебиркур: овощунала нергъ, диъ белхьунти нергъ, кашани.

Чакар, полуфабрикатуни ва фастфудуни гьарахъдарни
Специалистунани бурни хIясибли, бархьли чеб­бикIибси беркала Covid-19-лизибад мяхIкамдеш бирнила хIекь­ли­­зиб мягIничебсили бетарули саби. Чархла биркIанти гъузгъалдидиуб­си манзил фастфудуни ва цархIилти за­рал­лати берклуми хIедукни гIяхIси саби.
Чакарли, декIар-декIарти полуфаб­ри­катунани, сосискабани, сухарикунани сегъуналра пайда хIелуга, иличи ур­гIебли, изала цIакьбирахъу. Илкьяйдали, бер­цIибси беркалара заралласи саби.