БегIлара гIергъиси дугила беркала

1942 ибил дусла май. Дергъли гьарилла хъули кьутIдяхъилри. Уркарахъла шилизиб, арагIебли улкализиб кьяйдали, мурул адамти фронтлизи арбашулри, хьунул адамтани, бухънабани ва дурхIнани биалли, илди чарбулхъниличи умутбирхьулри. Бирхауди камлихIелира, илди хIерликабирутири.
Рабазанов МяхIяммад Рабазанович гIядатласи адамри, суненира шила харжанала цалабяхъла (СЕЛЬПО) складла заведующийла хIянчи дузахъуси. Ил бара акIубси виштIасила дудеш сайри. Повестка бакIибхIели, илини балулри: гIур цархIил гьуни агара. 1942 ибил дусла августла 12-личив ил Дахадаевла районна военкоматли гIярмиялизи живарибсири.
Чумал баз дикибхIели, ил Сталинградла мякьларти мер-мусаличив вагьаривиуб. Илар кьяркьти дявти детурхулри, немецунала бомбардировщикунани зак бутIнадбирусигъунари. Илаб гьарил бархIи бегIла гIергъисили уббухъес асубири.
М.Рабазанов биалли, дугила беркала букуси замана, алхунсири.
Солдатуни цIала мякьла кабиили, мискинси хурег цаличил цали буртIулри, хъулибти гьанбиркахъулри. МяхIяммадра илхIели хьунуйчила, виштIаси уршиличила пикривикIули виэсра асубири. Илала урши МяхIяммадхIяжи, дудеш агарли халаваиб. Илра хIерсири дудеш чарулхъниличи, сай кIапIуцили, даршути гIямрулизи ихъниличи…
Амма баргберд бетаур.
Немецунала самолетли лайбакIибси тупла хIярхIяли ца минутла хIяйзир илала гIямру къябаиб.
ХIера, илини чехIеваиб секьяйдали сунела урши халавиулрил. ХIергъиб «дудеш» ибси дев. Сунениван, цархIилти миллионти адамтала жан кьурбандарили, дергълизиб Чедибдеш сархниличила хIебагьур…
МяхIяммад Рабазанов рядовой сайри. Ил къел-хIерзи агарли веткахъиб.
Уркарахълизибад абзурли класс, 19 урши, фронтлизи арбякьунтири, илдазивад цалра чархIевхъун. МяхIяммадла даршани цаванзаланти улка балтахъули алхун. Илдала уми гьанна памятникуначир делкIи, дурхIнала ва илдала баркьибтала гьанбикуназир сари.
Дагъиста дубуртазиб биалли, иличи хIерси хъалибаргра калун: муруйчи хIерси хьунул, дудеш чехIеибси урши. Амма илдани ил сеналра хъумхIерту. Нушанира иличила мурталра гьанбиркахъехIе.
МяхIяммадовхъала хъалибарг

Казимбек Рабазанов