АхIерадарес дигули диахIелли

Нушачир 13-дехI мезличил га­зе­таби, журналти, жузи ду­ра­дул­хъули сари. Халкь гъайбикIути лу­гъатуни пикридаралли, илди дейгIес хIейэсли дахъал сари. Дагъистанна халкьла дав­лачебси культура, гьарил миллатла, гьа­рил шила булан, цархIилтазирад де­кIар­дул­хъути гIядатуни, мезла дахъал лу­гъа­туни лер.
Улкала лебилра халкьанала мезани цаван мягIничертили дагьахъурти, гIер­дурцути конституцияла хIукмурти Рос­сиялизир кьабулдарили сари, ва илди гIямрулизир детурхахъули сари.

Гьалабван, «Дагестанская правда» газетала пресс-конференцияби дурадуркIуси заллизив миллатла политикала ва динанала шайчивси министр Энрик Селимович Муслимов республикала СМИ-бала журналистуначил гьуниваиб ва мягIничебси ихтилат дураберкIиб. Илини дахъал суалтас чедетаибти жавабти чардариб.
Дилара лебри илизи хьарбаэси суал: — «Гьарил адамлис сунела нешла мез арифметикара, урус мезраван чараагарли гIягIнити сари. Ну бехIбихьудла классуназир ручIуси замана, арбякьунси даршдусла 70 ибти дусмазиб, арифметикала дарс дарган мезличил кабирхьусири. ДурхIнази нешла мез дагьахъес багьандан, гьаннара илкьяйда барес хIейэсара?»
— Дила пикри хIясибли, илкьяйда барес багьандан школализи бучIес аркьути дурхIнани, урус мезличир ункъли, чула нешла мез далес гIягIнили сари. ХIякьикьат биалли, ургIебси саби. Нуша лерилра нуша-ургар ва нушала дурхIначил нешла мезли гъайдикIули ахIенри. ДурхIнани мез далули ахIен, – викIулри Энрик Селимович.
Министрли чарбатурси жаваб бархьси биъниличил ну кьабулрикира, амма нешла мез ахIерадирнилизиб лебси хIякьи­кьатличил кьабулли ахIенра. Ил шайчибси аги гIяхIбухъахъес багьандан, се барес гIягIнилил пикрирухъунра. Миллатла мез ахIерадарес багьандан республикализир кьабулдарибти хIукмуртачил тянишриубра.
ДР-ла хьулчилибиубси законна (конституцияла) 11 ибил статьялизи бел­кIи саби, — «Лерилра миллатунас чула мез дузахъес, дяркъес, гьаладяхI дашахъести шуртIри акIахъес чебси саби».
2019 ибил дусла июньна 21-личибадси, 69 ибил номерла хIукму хIясибли, чула дурхI­нас багьуди бедахъес, чус дигутигъунти мез чердикIахъес дурхIнала бегIтас ихтияр барили саби.
Ил хIукму ДР-ла ­Халкьла Собраниела депутатунани кьабулбарили саби.
Дила пикрили, рахли нушаб дурхIнази нешла меaз дагьахъес дигули диахIелли, лебилра республикала халкьли ва Халкьла Собраниела депутатунани, ил суал сагали ахъбуцес чебиркур.
ДР-ла школабазиб бехI­би­хьудла классуназиб бучIути дурхIни чула нешла мезли лукIес ва бучIес бурсибирес чараагарси саби или пик­ририкIулра. Ил ­масъала бу­ся­гIятла замана дебали аргъ­баибси саби. Гьанна школализиб бучIути дурхIни нешла мезли бучIес ва лукIес бурсихIебиалли, илдала дурхI­на­ни мез сеналра дагьес хIе­бир­ни якьинни кьалли.
ГIур биалли, чедирти классуназиб, дурхIнани ва илдала бегI­тани, чус хIейгули биалли, нешла мез хIеруркъесра бирар. ВиштIаси дурхIялизи сунела нешла мез хIедагьахъни, илди мезличил лукIахъес ва учIахъес бурсихIерни, илала бегI­лара мягIничерти ихтиюрти дуъниличи мешули саби, ди­ла пикрили.
ДурхIнала бегIтани, му­гIял­лим­тани, жамигIятла хIя­ракатчибани ил масъалаличи пикри бяхIчиаили ва иличила чула пикруми дурили дигахъира. Бахъла пикриличил лебтасалра кьабулдикес ­че­­бир­кур.
Халкьли балуливан, ­неш­ла мез ахIерадирниличи дяхI­­чиаибти гIяхIцад далдуцуни 2022 ибил дуслизир ду­ра­деркIибтири. Илдачила бурути ма­кьалабира нушала газетализир дурадухъун.
Ириъ ДГПУ-лизиб бетерхурси нешла мезла байрамличиб нешла мезла преподаватель Раисат МуртузагIялиевани ясли-анхъла ва бехIбихьудла кллассунала дурхIнас нешла мезла учительти хIядурбируси программализир чедаахъибти сягIятуни дебали камли диъниличила багьахъур, газетализибра иличила бурира.
Ил суал, миллатла политикала министр Э.Мус­ли­мов­личилси гьунибаъниличиб сагали ахъбуцира. Журналистунала гьалаб, министрли масъала хIербарес ва лайикьти тяхIурти далдуцес чесиб.
Миллатла политикала ва динанала шайчивси министр Энрик Селимович Муслимовличила узес дигуси, балуси, халкьлис къуллукъличи кайзурси адамличилаван пикри акIуб гьунибаъниличиб. ГIяхIдешла шайчирти халкьла пикруми илинира кьабулдирниличи ва гIердурцниличи рирхулра.
Нешла мезли лерилра хIу­шала гIямру вана-ша­ла­да­раб, хIурматла дарганти! ХIу­шала мезли гъайбикIаб дурхIнира.