Россияла Ярагъладарибти ЦIакьани дунъяла бегIлара цIакьти гIярмиябала лугIилизи кадурхули сари. БусягIятла замана Россияла гIярмия сагати, гьаннала заманаличи далдикибти ярагъличил гIеббуцили саби. Нушала дигалли хьурабала, дигалли урхьула, дигалли гьавала гIяскуртала кьуват халаси саби. ДекIар-декIарти проектуни гIямрулизир детурхахъули, Россияла гIярмия заманаличил балбикили гьалабяхI башули саби. Ил декIар-декIарти миллатунала, динанала, гIядатунала жагьилтазибад цалабикибси, ВатIан дигахъниличибли декIарбулхъути, илала хъархIерагардеш батахъес хIядурти бургъанти абилкьуси институтгъуна саби. ХIера, илала мягIничебси кьялили бетарули саби Каспийскла флотилия.
Каспийскла флотилия акIахъубхIейчирад 300 дус дикили сари. Илала тарих 1722 ибил дусла ноябрьла 15-личибад бехIбирхьули саби. Итди гьарахъти дусмазиб, Пётр I-ибилла хъарбаркь хIясибли, Астраханьнизиб дявила цаибил порт белшунсири.
Кьанниван дявила гамурбала цалабяхълис Россияла машгьурти урхьнала гIяскуртала бургани (флотоводцы) бекIдеш дирутири. ЧебяхIси ВатIа дергъла дусмазиб дявила гамурбани душмантачил бургъути советский халкь чараагарли хIяжатти секIултачил гIеббурцутири. Урхьнала гIяскуртазиб къуллукъбирути азиртадли каспийсклантани дергълизир жигарла бутIакьяндеш дарибтири.
ИшбархIи Каспийскла флотилиялизи матросуни, урхьнала гIяскуртала офицерти, дявила гьаркьяти техника, сагати гамурби ва «Калибр» ибси уличилти, гIягIнити мераначи диути ракетаби дет-саддирхъути машинаби кадурхули сари. 2015 ибил дуслизиб флотилияла гамурбани Сириялизирти къачагъунала мер-мусаличи 26 ракета игьубтири.
Ишдуслизиб Каспийскла флотилиялизирти гамурбани ва урхьуличиб къуллукъбирутани гIяхIцад хIянчи ахирличи дикахъиб. Иличирли ракетаби иргьуси «Дагъистан» бикIуси гами ва тупи иргьуси «МяхIячкъала» бикIуси биштIаси гами гIяхIтази халдариб.
Шадлихъла далдуцуни ноябрьла 20-личир дурадеркIес пикрибарили саби.
ДР-ла БекI С.Меликовли флотла ветеранти ва личный состав байрамла бархIиличил мубаракбариб: «…Улкала Президент В.Путинни нушачи чебухъес дигутас Россияла флотли ишбархIи хъярхъли жаваб чарбатес бирниличи декIарси пикри бяхIчииули сай.
ВатIа урхьнала дазурбачи хIеруди бируси ишбархIила наслули урхьнала гIяскуртала машгьурти бургала ва урехиагарли дявила гамурби дикантала баркьудлуми хIурмат-кьиматличил даимдирули сари. Илдани, ВатIайс ва халкьлис къуллукъличи кабиили, флотла бегIлара гIяхIти гIядатуни мяхIкамдирнилизи ва чедирцIахънилизи белгиси пай кабирхьули саби. ГIярмиялизиб къуллукъбирутас ва илдала хъалибаргунас гIямрула гIяхIти шуртIри акIахъни, гьайгьайрагу, пачалихъла бегIлара мягIничебси масъалали бетарули саби.
ХIушаб къаркъаван чIумаси арадеш, бузерилир сархибдешуни, гьалабизуни агарти гьундури дулгулра. ХIуша нушала пахру сарра ва югла шайчибси Россияла, илкьяйдали дагъистанланталара урехиагардеш – хIушала някъбазиб биъниличила балулра!
Россияла дявила-урхьнала флотла Каспийскла хIунтIена байрахъличилси флотилиялис машгьурдеш биаб!»
Каспийскла флотилияличила камти баянти. Чедибра гьанбушиливан, 1722 ибил дусла ноябрьла 15-личиб, пача Пётр I-ибилла хIукму хIясибли, Астраханьнизиб гамурбала цалабяхъ акIахъубсири.
2018 ибил дуслизиб РФ-ла оборонала министр С. Шойгуни Каспийскла флот Астраханьнизибад Каспийск шагьарлизи мерлабарахъес хIукму дурасиб.
БусягIятла замана Каспийскла флотилия – РФ-ла ВМФ-ла тIалабуначи балбикибси ва чIумаси бяхъ чейгахъуси цалабяхъли бетаурли саби. Илала мурад саби терроризмалис къаршидеш дирни, Россияла регионнизиб миллатла-пачалихъла хIяжатуни гIердуцни.