ЧIумаси бяхъ чейгахъуси цалабяхъ

Россияла Ярагъ­ла­да­рибти ЦIа­кьани ду­нъяла бегIлара цIа­кь­ти гIяр­миябала лугIилизи ка­­дурхули сари. БусягIятла за­ма­на Россияла гIярмия са­гати, гьаннала заманаличи дал­дикибти ярагъличил гIеб­бу­цили саби. Нушала ди­галли хьу­рабала, дигалли урхьула, ди­гал­ли гьавала гIяскуртала кьу­ват халаси са­би. Де­кIар-де­­кIарти проектуни гIям­ру­ли­зир детурхахъули, Рос­сия­ла гIярмия за­маналичил балбикили гьалабяхI башули са­би. Ил де­кIар-декIарти мил­­­латунала, ди­на­нала, гIя­д­а­тунала жагьил­та­зи­бад ца­ла­­­бикибси, ВатIан ди­гахъ­­ни­ли­чибли де­кIар­­бул­хъути, илала хъар­­хIе­рагардеш ба­та­хъес хIя­­дурти бургъанти абил­кьу­­си инс­ти­тутгъуна саби. ХIе­ра, илала мягI­ни­чеб­си кья­­лили бе­та­­рули саби Кас­пийскла фло­ти­лия.

Каспийскла флотилия акIа­хъуб­хIей­чи­рад 300 дус дики­ли­ сари. Илала тарих 1722 ибил дусла ноябрьла 15-личибад бехIбирхьули саби. Итди гьа­рахъти дусмазиб, Пётр I-ибилла хъарбаркь хIя­сиб­ли, Аст­­раханьнизиб дявила цаибил порт белшунсири.
Кьанниван дявила гамурбала цалабяхълис Россияла машгьурти урхьнала гIяс­­кур­та­ла бургани (флотоводцы) бекI­деш дирутири. ЧебяхIси Ва­тIа дергъла дусмазиб дявила гамурбани душмантачил бургъути советский халкь чара­агар­ли хIяжатти секIултачил гIеб­­­бурцутири. Урхьнала гIяс­куртазиб къуллукъбирути азиртадли каспийсклантани дергълизир жигарла бу­тIа­кьяндеш да­рибтири.
ИшбархIи Каспийскла флотилиялизи матросуни, урхьнала гIяскуртала офицерти, дявила гьаркьяти техника, сагати гамурби ва «Калибр» ибси уличилти, гIягIнити мераначи диути ракетаби дет-саддирхъути машинаби кадурхули сари. 2015 ибил дуслизиб флотилияла гамурбани Сириялизирти къачагъунала мер-мусаличи 26 ракета игьубтири.
Ишдуслизиб Каспийскла флотилиялизирти гамурбани ва урхьуличиб къуллукъбирутани гIяхIцад хIянчи ахирличи ди­кахъиб. Иличирли раке­таби иргьуси «Дагъистан» би­кIуси гами ва тупи иргьуси «Мя­хIяч­къа­ла» бикIуси биш­тIа­си гами гIяхI­тази халдариб.
Шадлихъла далдуцуни ноябрьла 20-личир дурадеркIес пикрибарили саби.
ДР-ла БекI С.Мели­ковли флотла ветеранти ва личный состав байрамла бар­хIи­личил мубаракбариб: «…Ул­кала Президент В.Пу­тин­ни нушачи чебухъес дигутас Россияла флотли ишбархIи хъярхъли жаваб чарбатес бир­ни­личи декIарси пикри бяхI­чи­иу­ли сай.
ВатIа урхьнала дазурбачи хIе­руди бируси ишбархIила нас­­лули урхьнала гIяскуртала маш­­гьурти бургала ва урехиагарли дявила гамурби дикантала баркьудлуми хIур­мат-кьи­мат­личил даимдиру­ли сари. Илдани, ВатIайс ва халкьлис къул­­лукъличи кабиили, флотла бегIлара гIяхI­ти гIядатуни мяхI­­­­камдирнилизи ва че­дир­­цIахъ­­­­нилизи белгиси пай ка­би­р­­­­хьули са­би. ГIяр­миялизиб къул­­лукъбирутас ва ил­дала хъа­­­­либаргунас гIямрула гIяхIти шуртI­­ри акIахъни, гьайгьайрагу, пачалихъла бегI­ла­ра мягI­ни­­чебси масъалали бетарули са­би.
ХIушаб къаркъаван чIумаси арадеш, бузерилир сархибдешуни, гьалабизуни агарти гьундури дулгулра. ХIуша нушала пахру сарра ва югла шайчибси Россияла, илкьяйдали дагъистанланталара урехиагардеш – хIушала някъбазиб биъниличила балулра!
Россияла дявила-урхьнала флотла Каспийскла хIунтIена байрахъличилси флотилиялис машгьурдеш биаб!»
Каспийскла флотилияличила камти баянти. Чедибра гьанбушиливан, 1722 ибил дусла ноябрьла 15-личиб, пача Пётр I-ибилла хIукму хIясибли, Астраханьнизиб гамурбала цалабяхъ акIахъубсири.
2018 ибил дуслизиб РФ-ла обо­ронала министр С. Шой­гу­ни Каспийскла флот Аст­ра­хань­низибад Каспийск ша­гьар­лизи мерлабарахъес хIук­му дурасиб.
БусягIятла замана Кас­пийскла флотилия – РФ-ла ВМФ-ла тIалабуначи балбикибси ва чIумаси бяхъ чейгахъуси цалабяхъли бетаурли саби. Илала мурад саби терроризмалис къаршидеш дирни, Россияла регионнизиб мил­латла-пачалихъла хIя­жа­туни гIердуцни.